Een nieuwe rubriek, met in deze eerste editie een synthesizer waarmee je kunt tekenen." /> Een nieuwe rubriek, met in deze eerste editie een synthesizer waarmee je kunt tekenen." />
Asset 14

de Grafiet Synthesizer

Voorbij het G-majeurakkoord, de zes snaren van een gitaar en het aantal tellen in een maat: hard//sound introduceert eigenzinnige kunstenaars, instrumentenbouwers en muzikanten, die experimenteren met geluid en verder kijken dan hun muzikale neus lang is. Deze editie: de Grafiet Synthesizer van Dewi de Vree en Jeroen Uyttendale.

Wie van mening is dat bladmuziek slechts thuishoort op de lessenaars van klassieke musici, heeft het mis. De grafiet synthesizer van Dewi de Vree en Jeroen Uyttendale bewijst het tegendeel. Het kunstenaarsduo ontwikkelde een partituur die tegelijkertijd dienst doet als instrument. Denk hierbij niet aan het fladderen van een vel papier met noten erop, maar aan een synthesizer op papier die gebruik maakt van een simpel gegeven: de weerstand van grafiet.

Wie?

Dewi de Vree (1983, Geldrop, Nederland) begon als tekenaar en schilder. Tijdens haar studies aan de Rietveld Academie ontwikkelde ze een voorkeur voor geluid, natuurlijke fenomenen en vertalingen tussen tijdgebaseerde processen en stilstaande beelden. Haar groeiende belangstelling voor de interactie tussen mens en machine heeft geleid tot het maken van 'vertaalmachines' en geluidsinterfaces die de rauwe schoonheid van elektriciteit benadrukken door elektronische componenten. In 2009 begon ze, aan de Art Science Interfaculty in Den Haag, aan een eerste samenwerking met Rachida Ziani, in de ontwikkeling van Elektrolab: een serie geluidsinstallaties en performances gebaseerd op elektrochemische principes. Hun tweede gezamenlijke project was Thermokoppel: een live geluidsperformance gebaseerd op de relatie tussen temperatuur en de akoestische eigenschappen van metaal.

Jeroen Uyttendaele is een ontwikkelaar en componist van audiovisuele instrumenten, installaties en geluidscomposities. Hij benadert geluid als sculpturaal materiaal waar de ontwikkeling van een instrument rechtstreeks betrekking heeft op een op tijd gebaseerde compositie van dat instrument. De mogelijkheden van zijn zelf gemaakte media zijn elementaire bouwstenen voor composities in tijd en ruimte. Jeroen woont momenteel in Den Haag en Brussel.

Wat?

De naam van het project is minstens zo simpel als het idee. De Vree en Uyttendale doopten het ‘Ground’: een titel die zowel betrekking heeft op de elektronische weerstand als op de terugkeer naar het basisprincipe van de synthesizer. Wat de toeschouwer ziet is eigenlijk een uitgekleed instrument, piepend en knetterend in al zijn pasgeboren naaktheid.

Nerdy? Misschien wel een beetje, maar het idee is eenvoudig, zo vertelt De Vree: “We maken gebruik van de elektrische geleidbaarheid van grafiet, dat spul wat ook in een potlood zit. Met dat grafiet tekenen we simpele figuren op een vel papier. Door elektronische geluidsgenerators op de tekeningen aan te sluiten, fungeert het grafiet als een variabele weerstand, te vergelijken met een simpele knop op een apparaat. Door te tekenen en te gummen verandert de weerstand van het materiaal en dus ook het geluid. Over het algemeen is te zeggen: hoe langer of dikker de lijnen grafiet, hoe groter de weerstand. Daar komt bij dat de handelingen van de spelers direct verbonden zijn met het geluid: what you see is what you get. Door het combineren van meerdere generators op dezelfde tekening, botsen de signalen met elkaar en ontstaan geluiden die in meer of mindere mate onvoorspelbaar en elke keer anders zijn. Het publiek is getuige van de spanning tussen de grilligheid van het materiaal en de controle van de speler.”

Waarom?

“In het begin combineerden we de meest eenvoudigste geluidsgenerators (blokgolven, zaagtanden, sinusgolven) voor het maken van complexere geluiden”, aldus De Vree. “Daar komt nog bij dat we de laatste tijd druk bezig zijn geweest om het project nóg verder te ontwikkelen op muzikaal gebied. We besloten zelf wat complexere geluidsgeneratoren te bouwen. Zo hebben we onder andere een chip gebruikt uit de Arcade gameconsole van vroeger. Voor het maken van de tekeningen hebben we zeer eenvoudige visuele vormen onderzocht. Vervolgens hebben we gekeken naar welke kwaliteiten hiervan bruikbaar zouden zijn voor een muzikale compositie. We beginnen met punten, lijnen, cirkels en simpele geluiden als blok- en sinusgolven, maar gedurende de performance breiden we uit naar complexere visuele tekeningen en dito geluiden.”

Is ‘Ground’ een anti-statement, gericht tegen het geheimzinnige en verscholen muziekspel van de laptopartiest op het podium? “Nee, we willen elektronische muziekperformances gewoon visueel aantrekkelijker maken door de techniek erachter bloot te leggen en uit te vergroten. De tekeningen zijn partituur en instrument tegelijk.”

Mail

Willem Waterschoot

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
We zijn tenminste allemaal nog mensen

We zijn tenminste allemaal nog mensen

Een zaterdag begin november, op perron 5 van Utrecht Centraal. Het is rond vijven en het perron ziet zwart van de mensen die net als ik naar Amsterdam willen. Ik zet me schrap voor het moment dat de trein arriveert en ik me tussen de lange stroom mensen naar binnen moet zien te wurmen. Als... Lees meer

Roku City/heterotopie/spiegels

Roku City / heterotopie / spiegels

Mel Kikkert schreef een multimedia verhaal over Roku een streamingdienst die in de VS ontstaan is. In 2017 bracht Roku een screen saver uit, die je zag als je niets aan het kijken was op hun service. Lees meer

De sofaconstante

De sofaconstante

Uschi Cop schreef een claustrofobische verhalenbundel over zes levens die getekend zijn door een verlangen naar zingeving. De sofaconstante is een voorpublicatie van een van die verhalen uit haar bundel 'Zwaktebod'. Lees meer

Column: Dat heet ‘een gesprek voeren met elkaar’

Dat heet ‘een gesprek voeren met elkaar’

Als een vriendin van Eva op date gaat met een man waarmee Eva zelf al eerder afsprak, is ze erg benieuwd naar haar bevindingen. Lees meer

:The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

Marit Pilage onderzoekt beelden van queer vruchtbaarheid in de kunst om zo de definitie van vruchtbaarheid, zwangerschap en ouderschap te herdefiniëren. Lees meer

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Zazie Duinker baant zich een weg door het oerwoud van de (hergedefinieerde) woorden. Lees meer

In de afwezigheid van 1

In de afwezigheid van

Marit Pilage onderzoekt de rol en betekenis van kunst bij zwangerschap en vruchtbaarheid, maar vooral ook bij het uitblijven daarvan. Lees meer

Kijkend naar kunst van mannen: ‘Ben ik toch een mannenhater?’ 6

Kijkend naar kunst van mannen: ‘Ben ik dan toch een mannenhater?’

Puck Lingbeek's vader stelt dat haar boosheid richting mannen haar interpretaties van kunst beïnvloedt. Puck is het daar niet mee eens, maar het zet het haar wel aan het denken. Lees meer

Column: Het glas wijn waar ik zin in heb bestaat niet

Het glas wijn waar ik zin in heb bestaat niet

Twee jaar geleden vroeg Eva nog aan een collega waarom ze niet dronk. Inmiddels laat ook zij de alcohol links liggen en is ze zelf degene die wordt bevraagd. Lees meer

(Ont)hechting

(Ont)hechting

Als Aisha op proef intrekt bij haar geliefde en haar eigen gekoesterde plek achterlaat, is het net het alsof ze een onvaste vorm aanneemt. Lees meer

Voesten

Voesten

"Misschien is dat man zijn hier: hetzelfde bewegen als de anderen." Voesten van Werner de Valk is een kort verhaal over een eiland met een duistere traditie en over het moeten bewijzen van mannelijkheid. Lees meer

Muze

Muze

Loren Snel schreef een roman over hoe samen te zijn met een ander en intussen trouw te blijven aan jezelf. Haar debuut verschijnt 25 oktober bij uitgeverij Prometheus. Hier lees je een voorpublicatie. Lees meer

Liever een monster

Liever een monster

Het is moeilijk te accepteren dat mensen kunnen doden, maar waarom maken we van moordenaars karikaturen? Een voorpublicatie uit Lotje Steins Bisschop en Roselien Herderschee Dodelijke gekte. Lees meer

Jari

Jari

Dave Boomkens schreef een verhaal over troosteloosheid, onmacht en opgroeien. Over hoe je in een treurig flatgebouw, tussen de nieuwsprogrammering en sportwedstrijden door, een vriend kunt vinden en verliezen. Lees meer

Hoe in Duitsland het Zionistische establishment wint

Hoe in Duitsland elke vorm van empathie met inwoners van Palestina wordt verboden

De situatie in Duitsland is de laatste dagen geëscaleerd. Het politieapparaat en de politiek gebruiken harde repressiemiddelen om vooral Duitse mensen van kleur of met een migratieachtergrond de kop in te drukken. Zij verliezen op dit moment hun vrijheid van meningsuiting. Lees meer

Hypnose

Op een dag breng ik alle wereldleiders onder hypnose

Een betere wereld begint bij een andere gedachte en daarom besluit Marthe van Bronkhorst hypnotiseur te worden. Lees meer

Column 1

Je opnemen in mijn testament

Een lugubere ontdekking tijdens een boswandeling doet Eva nadenken over wat we achterlaten voor onze nabestaanden als we overlijden. Lees meer

Geef de dag een naam

Geef de dag een naam

Op een hete zomerdag wordt Felipe zwetend wakker. Deze dag, die heet en broeierig is, brengt hem uit evenwicht, tot hij uiteindelijk doet wat hij gezworen had nooit te doen: hij begint te drinken. Een fragment uit de afstudeernovelle van Tiemen Hageman over het verleden proberen los te laten, het leven ruimte geven en adolescent worden. Lees meer

Aaah, het launchfeest!

Aaah, het launchfeest!

Na de lancering van ons derde papieren tijdschrift willen we onze lezers, schrijvers en makers graag uitnodigen om dit grote succes samen met Hard//hoofd te vieren op 26 oktober in Amsterdam. Lees meer

Tussen de randen van een aquarium

Tussen de randen van een aquarium

Wie ben je als je alles kunt zijn? In het fragmentarische afstudeerwerk van Ettie Edens veranderen mensen onder andere in een hoopje, een steen, een natuurkundedocent, water, iemand die limonade drinkt en een lantaarnpaal. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier! 

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer