Asset 14

Schijn bedriegt

Schijn bedriegt 2

Onderzoek laat zien dat mensen geneigd zijn op eerste indrukken af te gaan. Rutte is al jaren de leider van Nederland en maakt dan ook de indruk van… een leider. Gelukkig kunnen we ons met goed onderwijs en kritisch denkvermogen wapenen tegen zulke hardnekkige eerste indrukken, stelt Max Beijneveld. Probleem is alleen dat het beleid van de VVD precies het tegenovergestelde bewerkstelligt.

De Hond voorspelde een overwinning op rechts, maar heel progressief Nederland hoopte dat hij fout zat. Dat zat hij (helaas) niet: het werden 34 zetels voor de VVD (en 28 voor de extreemrechtse partijen PVV, FvD en JA21). Veel mensen geloven dat Mark Rutte heeft kunnen profiteren van zijn positie als leider tijdens de coronacrisis. Ik meen dat het stelselmatig bezuinigen op cultuur en goed onderwijs een net zo’n groot aandeel heeft gehad in de verkiezingswinst van de VVD. Vanwege inhoudsloze campagnes en gebrekkige kennis, heeft de Nederlandse kiezer meer dan ooit zijn stem laten bepalen door uiterlijkheden in plaats van ideeën. Het gevolg is dat Nederland met elke verkiezing verder wegzakt in een rechts moeras van platitudes en onwaarheden.

Het succes van Rutte doet mij denken aan een praatje van de in Princeton gevestigde psycholoog Alexander Todorov. Todorov’s onderzoek laat zien dat we in maximaal 0.2 seconden een oordeel vellen over de bekwaamheid van een politicus op basis van zijn of haar gezicht. Dit inzicht verklaart waarom veel mensen, bijvoorbeeld zij die het RTL-debat hadden gemist waarin Sigrid Kaag overduidelijk als winnaar uit de bus kwam, Rutte samen met (uiteindelijke verliezer) Wopke Hoekstra (CDA) al bij voorbaat betitelden als winnaars. Dit zou betekenen dat de leiders van vandaag ook automatisch de leiders van morgen zijn, maar gelukkig kunnen we onszelf wapenen tegen hardnekkige eerste indrukken. Namelijk door je beter te informeren.

De VVD onderschat structureel wat mensen kunnen en willen begrijpen

Het verontrustende is dat de VVD precies het tegenovergestelde bewerkstelligt. De partij onderschat structureel wat mensen kunnen en willen begrijpen, zoals valt af te lezen aan de tenenkrommende oneliners waar de partij zich van bedient. Het verkondigen van pertinente onwaarheden, zoals Baudet doet, is kwalijk. Maar het non-stop versimpelen van de complexiteit van onze wereld - *kuch* klimaatverandering - in inhoudsloze hapklare brokjes, is ook schadelijk. Rutte lijkt dit alles 'heel normaal' te vinden. Maar ik niet. Helaas gaan ook andere politieke partijen de strategieën van de ‘marketing’ premier als makke schaapjes achterna.

In haar betoog ‘Taal is te belangrijk om te verminken’ in NRC beschrijft Lieke Marsman het gegoochel met woorden in de politieke arena en stelt zij dat dit misbruik van taal wantrouwen zaait onder de bevolking. Mijn punt is zelfs dat een vereenvoudigd en populistisch gebruik van taal de Nederlandse kiezer ontneemt van een weloverwogen keuze in het stemhokje. Laten we daarom hopen dat de zelfverklaarde ‘onderwijspartij’ D66 zijn roeping serieus neemt en zijn huid duur verkoopt in het te vormen Rutte IV. Want het enige dat ons kan wapenen tegen marketing-praat en oppervlakkige eerste indrukken, is een bevolking die weer zelf leert nadenken.

Beeld: Ja, deze campagneposter is uit 2017, maar lijkt ook nu van toepassing.

Mail

Max Beijneveld (1989) is een geschiedkundige bèta, zelfhulpjunkie, bohème wannabe met bourgondisch taalgebruik én opiniemaker bij Hard//hoofd. De klimaatcrisis, digitalisering, economische ongelijkheid en de vraag: hoe te leven zijn graag geziene gasten in zijn overpeinzingen.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Wat hebben stieren en vrouwen gemeen? In dit essay ziet Barbara Haenen tijdens het bezoeken van een stierengevecht gelijkenissen met haar eigen ervaringen. Lees meer

Bijsturen 1

Bijsturen

In dit essay legt Belle de Rode de vinger op de zere plek. Ze beschrijft hoe zij de rol van bijsturende kapitein op zich moet nemen omwille van haar zieke vader, terwijl ze juist afscheid had willen nemen van de kritische kapitein die in haar huisde. Lees meer

Gelukkig zien jonge mensen het verband tussen toen en nu

Durf te leren van het verleden

Op Dag 150 van de wrede vergeldingsactie van Israël is een eind van de ‘slachting’ van Palestijnen nog niet in zicht. Schrijver Marte Hoogenboom vestigt haar hoop op activisten en journalisten die het verband tussen ‘toen’ en ‘nu’ durven zien. Lees meer

Reden tot paniek

Reden tot paniek

In dit droomachtige en persoonlijke essay blikt Wouter Degreve terug op zijn jeugd, en hij onderzoekt de effecten daarvan op het heden. Want 'de kracht van de plek waar je bent opgegroeid mag je nooit onderschatten.' Lees meer

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Tom Kniesmeijer leerde dansen op de remixes van discopionier Tom Moulton. Nu zijn eerste kennismaking met de muziek van deze sterproducent bijna vijftig jaar geleden is, blikt hij terug en komt hij tot een inzicht over onze tijd. Lees meer

Neoliberaal Lang Covid 2

Neoliberaal Lang Covid

Voor ons 'Aaah'-magazine, schreef Harriët Bergman een essay over hoe long covid-patiënten vallen tussen pech en onrecht. "Er is iets grondig mis met hoe we in Nederland omgaan met mensen met een beperking en chronisch zieke mensen." Lees meer

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

In dit persoonlijke essay reflecteert Tom Kniesmeijer op queer activisme en literatuur, oftewel: de reden dat we strijden en schrijven. Lees meer

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Zelfs 150 jaar na de afschaffing van de slavernij, zijn de gevolgen daarvan nog steeds voelbaar. Veel Nederlanders zien helaas niet in hoe de koloniale geschiedenis het heden heeft vormgegeven. Pas als je de bloedrode draad door de Nederlandse geschiedenis begrijpt, kun je de huidige ontwikkelingen echt begrijpen stelt Jazz Komproe. ‘Een onzichtbare wond laat zich immers moeilijk genezen.’ Lees meer

:Het voorleesuur heeft geslagen: een essay over morele paniek

Het voorleesuur heeft geslagen: een essay over morele paniek

In april 2023 werd een onschuldige dragqueen-voorleesmiddag plots het middelpunt van ophef. Opgefokt door radicaal-rechtse groeperingen, werd er die middag luid geprotesteerd tegen het initiatief. Op het verkeerde tijdstip, maar toch: de morele paniek was niet te overzien. Reden genoeg voor Rijk Kistemaker om na te gaan: die paniek, waar komt die vandaan? En wat zit er eigenlijk achter? Lees meer

Navelstaren als rebellie

Navelstaren als rebellie

Voor ons vorige magazine, schreef Lena Plantinga een essay over waarom het revolutionair is als vrouwen schrijven over emoties, liefde, alledaagse dingen en seks. ‘Ik schrijf omdat ik boos ben terwijl iedereen me altijd lief noemt.’ Lees meer

Wie blijft? De kennisvlucht in Suriname

Het Sranantongo leeft

Het Sranantongo wordt steeds meer gesproken in Suriname om de massa aan te spreken. Toch is het Nederlands nog steeds de enige officiële taal van het land. Voor het drieluik dat Kevin Headley schrijft over hoe het koloniale verleden nog voortleeft in Suriname, gaat hij in dit derde en laatste deel in op de geschiedenis... Lees meer

Wie blijft? De kennisvlucht in Suriname 1

Wie blijft er over na de kennisvlucht in Suriname?

Hoogopgeleiden trekken steeds vaker weg uit Suriname. In dit tweede deel van een drieluik over hoe het koloniale verleden doorleeft in Suriname, gaat Kevin Headley in op hoe de kennisvlucht zich verhoudt tot de economische staat van het land. Lees meer

Eenzaamheid trekt me niet, maar ik heb er behoefte aan

Eenzaamheid trekt me niet, maar ik heb er behoefte aan

Eva van den Boogaard schreef een brief aan Roland Barthes, die in zijn dagboeken over eenzaamheid en vrijheid schreef wat zij zelf niet kon verwoorden. ‘Je hebt me lang gerustgesteld, maar waar ik de herkenning eerst geruststellend vond, vind ik haar de laatste tijd steeds verontrustender.’ Lees meer

Suriname is één groot slavernijmuseum

Suriname is één groot slavernijmuseum

Een slavernijmuseum is niet genoeg. Kevin Headley stelt de vraag hoe Nederland Suriname tegemoet kan komen op gebied van cultureel erfgoed rondom het koloniale verleden. ‘Ik denk dat de belangrijkste vraag die Nederland aan Suriname moet stellen is: “Wat heb je nodig?”’ Lees meer

Wanneer steek je nou eindelijk je middelvinger op?

Wanneer steek je nou eindelijk je middelvinger op?

Waarom wil je nog altijd niet-homo en meer genderbevestigend zijn? In deze brief bespreekt Jochum de waanvrijheid rondom homoseksualiteit. Lees meer

Lieve Mr. Dickhead

Lieve Mr. Dickhead

Op 7 januari schreef N. een liefdevolle goedmaakbrief en wilde deze persoonlijk overhandigen aan M. Zeven dagen eerder, op nieuwjaarsdag, mondde een akkefietje uit in de dramatische afloop van hun kortstondige doch intensieve liefdesrelatie. Het bleef niet bij een enkele ochtendbrief. Lees meer

:The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

Marit Pilage onderzoekt beelden van queer vruchtbaarheid in de kunst om zo de definitie van vruchtbaarheid, zwangerschap en ouderschap te herdefiniëren. Lees meer

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Zazie Duinker baant zich een weg door het oerwoud van de (hergedefinieerde) woorden. Lees meer

In de afwezigheid van 1

In de afwezigheid van

Marit Pilage onderzoekt de rol en betekenis van kunst bij zwangerschap en vruchtbaarheid, maar vooral ook bij het uitblijven daarvan. Lees meer

Liever een monster

Liever een monster

Het is moeilijk te accepteren dat mensen kunnen doden, maar waarom maken we van moordenaars karikaturen? Een voorpublicatie uit Lotje Steins Bisschop en Roselien Herderschee Dodelijke gekte. Lees meer

Word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Meld je aan als abonnee voor slechts €2,50 per maand en ontvang ons papieren magazine twee keer per jaar in de bus. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer