Asset 14

De paradox in ons integratie-model

Hard//talk: De paradox in ons integratiemodel

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. In september vorig jaar stelde premier Rutte nog dat nieuwkomers in Nederland de taal sneller moeten leren voor een goede integratie. Stellige woorden, maar of het ook echt zo werkt is nog maar de vraag, aldus Gatool Katawazi.

Kort geleden pleitte Naema Tahir in Trouw voor het afschaffen van het lidwoord ‘het’. Alhoewel haar tekst duidelijk ironisch bedoeld was, schoot dit stuk bij veel mensen in het verkeerde keelgat en werd de ironie van de tekst niet ingezien. Daar waar Tahir in haar stuk opkwam voor allochtonen, die volgens haar de Nederlandse taal nooit volledig zouden beheersen, blijkt uit de kritiek op haar stuk dat ook autochtone Nederlanders de Nederlandse taal niet volledig beheersen. Was dit wel het geval geweest, dan hadden de lezers wel ingezien dat het stuk ironisch bedoeld was. Kan een individu, allochtoon of autochtoon, een taal wel ooit volledig beheersen?

Toen mijn moeder op haar 35ste naar Nederland kwam, was ze nog nooit naar school geweest en had ze nog nooit eerder een woord op papier geschreven. Van haar werd in Nederland plots verwacht dat ze de Nederlandse taal zowel in woord als op schrift zou leren. Haar werd het gevoel gegeven dat zij pas kon participeren als zij de dominante taal in het land goed beheerste. Die eerste stap naar integratie in het huidige beleid, het beheersen van de taal, is voor haar een belemmering geweest in het daadwerkelijk integreren in de samenleving. Mijn vader daarentegen was voorheen een minister, schrijver en journalist, die zich bevond in hoogopgeleide en literaire kringen. In Nederland kwam hij niet met gelijkgestemde mensen in aanraking, waardoor hij moeite had om te binden met anderen in de samenleving. Zonder goede beheersing van de Nederlandse taal kan je bijna geen goede positie verkrijgen op de arbeidsmarkt of de ‘maatschappelijke ladder’.

Het beheersen van de Nederlandse taal is een voorwaarde voor insluiting, maar tegelijkertijd ook een oorzaak voor uitsluiting.

Het hebben van een taalachterstand in een land waarin de focus op een goede beheersing van de dominante taal zo groot is, zorgt er makkelijk voor dat je een minderwaardigheidscomplex ontwikkelt. Mijn vader, die wel een universitaire opleiding had afgerond, en mijn vader, die wel al kon lezen en schrijven, voelde zich nooit goed genoeg. Zijn verhaal is bijna een cliché aan het worden: hoogopgeleid in land van herkomst, maar niets waard in ons land. Uit onderzoek is gebleken dat men op latere leeftijd een nieuwe taal nooit op het niveau van eigen moedertaal zal leren. Dit is algemeen bekend, we weten het allemaal. Waarom verwachten we van nieuwkomers dat zij onze taal wel goed leren beheersen? Daar waar immigranten vaak wel degelijk beschikken over de juiste kwaliteiten en denkniveaus, worden zij belemmerd in het participeren door hun taalachterstand.

Als geslaagde integratie in Nederland afhankelijk is van het leren van de Nederlandse taal, zal goede integratie van veel niet-westerse immigranten onhaalbaar zijn. Het beheersen van de Nederlandse taal is een voorwaarde voor insluiting, maar tegelijkertijd ook een oorzaak voor uitsluiting. De beheersing van de taal is een paradox waarbij de schijn bestaat dat volledige beheersing van de Nederlandse taal zal resulteren in betere integratie, terwijl deze vereiste in de praktijk vooral zal zorgen voor uitsluiting aangezien niemand, laat staan een nieuwkomer, de Nederlandse taal ooit volledig zal beheersen.

De focus op taal moet verschoven worden naar een focus op een inclusieve samenleving.

De gedwongen houding naar nieuwkomers om de taal te leren en de cultuur over te nemen leidt dus niet tot betere integratie. De kracht en de kwaliteit van veel nieuwkomers worden overschaduwd door hun gebrek aan taalbeheersing. Onze samenleving zou een open samenleving moeten zijn, waarin ruimte is voor verschillende culturen en talen. De integratie van nieuwkomers moet gezien worden als een tweezijdig en dynamisch proces, waarbij niet alleen de nieuwkomer bereid moet zijn om zich aan te passen en de taal te leren, maar waarbij de samenleving de nieuwkomer ook opvangt en accepteert. Dit gaat in tegen de gedachte van ons kabinet: “Integratie begint bij het leren van onze taal; integratie, daar doe je zelf je best voor.”

Het leren van de Nederlandse taal is zeker belangrijk, maar de integratie van nieuwkomers in Nederland zou er niet van moeten afhangen. De focus op taal moet verschoven worden naar een focus op een inclusieve samenleving, waarin de verantwoordelijkheden van goede integratie bij zowel de nieuwkomers als bij de maatschappij liggen.



Beeld: Compassrose_04 via Flickr.

Mail

Gatool Katawazi (1994) woont en werkt in Amsterdam. Ze vermaakt zich met kunst en cultuur en schrijft graag over maatschappelijke kwesties.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Einde Schooldag

Einde Schooldag

Leerlingen zijn als tijdelijke passanten van wie je een hoop weet, maar nooit hoe het met ze af zal lopen. 'Ze zijn open eindes', zo schrijft Engels docente Charlotte Knoors in dit persoonlijke essay over de raadselachtige verhouding tussen docent en student. Lees meer

Zo rood als een kreeft

Zo rood als een kreeft

Wanneer twee Spaanse vrienden Ferenz Jacobs uitnodigen voor een protestmars tegen toerisme in Barcelona, voelt hij zich voor het eerst weer een 'outsider'. In dit essay richt hij zich op de gevolgen van massatoerisme op de permanente bewoners. Is er een ander soort toerisme mogelijk, buiten de logica van onderdanigheid, kolonialisme en uitbuiting om? Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

De dooddoener van het kwaad

De dooddoener van het kwaad

Bas Keemink bespreekt de film 'The Zone of Interest', waarin Jonathan Glazer 'Big Brother' naar de Holocaust brengt. Lovende kritieken schrijven dat hij Hannah Arendts theorie, de banaliteit van het kwaad, goed in beeld brengt, maar is dat wel zo? Lees meer

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Jorne Vriens bezocht een tentoonstelling in Parijs en dit leidde tot een prachtige uiteenzetting over tekst, smartphones, connectie en fotografie. Lees meer

De eerste leugen

De eerste leugen

De eerste keer dat Job van Ballegoijen de Jong loog, was het bijna onschuldig. Een leugentje om bestwil, dacht hij toen, om zijn moeder gerust te stellen. Maar die eerste leugen groeide uit tot een web waarin hij langzaam verstrikte. In zijn debuut 'Morgen vertel ik alles' vertelt hij waarom iedereen een tweede (of derde) kans verdient. Lees meer

Leven in laagjes

Leven in laagjes

In dit essay geeft Dani Bouwman een intieme reflectie op identiteit, familie en het verlangen naar een plek waar hij volledig zichzelf kan zijn. Lees meer

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

Reinout Bongers schreef een nabeschouwing van de Zomergasten-aflevering met Pierre Bokma als gast of, moeten we zeggen, hoofdrol? "Therapie heeft hij wel geprobeerd, maar dat leverde hem - naar eigen zeggen - vooral een lege bankrekening op." Lees meer

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Toen zijn stiefmoeder Pieta stierf, voelde het voor Jelle Havermans alsof hij werd bevrijd van een van zijn grootste onderdrukkers. Voor ons Sorry-magazine schreef hij dit essay waarin hij jaren later toegeeft dat de vrouw die hem en zijn zusje het leven zuur maakte, ook slachtoffer was van haar eigen tijdsgeest en omgeving. Lees meer

:Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

In dit persoonlijke essay ontrafelt Laura Korvinus de draden die haar met haar oma verbinden. Langs welke verhalen of assen kan verbondenheid tussen verschillende generaties ontstaan en worden vastgehouden? Deel 1. 
 Onderweg naar mijn grootouders glipt een herinnering mijn gedachten binnen. Op een oude video ben ik aan het spelen aan de rand van... Lees meer

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Aucke Paulusma ging op studiobezoek bij kunstschilder Koen van den Broek. In de hoop inspiratie op te doen voor zijn eigen kunstenaarscarrière, bespreken ze de kunst. Lees meer

:Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje? 7

Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje?

Waarom blijft prachtige kunst soms onbekend? Janke Boskma kreeg kippenvel van Sōsaku hanga en dook in de Japanse kunstgeschiedenis. Lees meer

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ettie reageert voor een laatste keer op een brief van Jochum, door te schrijven over verdriet, kwetsbaarheid, woede en het belang van actief luisteren. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer