Asset 14

Framer geframed

Framer geframed

Een psycholoog hoeft niet in leertherapie. Dat is dan weer een meevaller (voor mij). Net als dat een dokter nooit ziek wordt, een advocaat altijd zijn eigen verweer doet, en een leraar geen nascholing nodig heeft. Tenminste, zo oordeelde een commissie psychologen in 2019. De cliënttevredenheidscijfers liegen immers niet en die cijfers zeggen: psychologen die wél in therapie zijn geweest, hadden geen significant gelukkigere patiënten dan psychologen die in plaats ervan een cursus deden. Ik hoef dus in mijn hele carrière als psycholoog nooit te ervaren wat het is om patiënt te zijn.

Het idee alleen al om zélf een verplicht aantal sessies te moeten nemen boezemt me een gespannen gevoel in, alsof je naar de sauna moet met je collega’s en daar vervolgens je beoordelingsgesprek krijgt. ‘Je kan ook gewoon een andere baan zoeken,’ fluistert een stemmetje in mijn hoofd, ‘wacht nou maar gewoon met die opleiding tot de therapie is afgeschaft. Medio 2022, hoe klinkt dat?’ Een tweede stem mengt zich: ‘Je bent toch niet bang voor een paar gesprekjes? Je vertelt mensen zo vaak dat ze hun angsten moeten overwinnen dat je bijna zelf zou vergeten het zelf te doen. Practice what you preach.’ ‘Kop dicht allebei,’ zeg ik, ‘ik ben niet bang.’ Stem één fluistert nog: ‘O nee? Wat nou als je die therapeut kent?’

Een middenweg dan maar: ik besloot het te doen, juist omdat ik het eng vind, maar met wat veiligheidsmaatregelen. Ik zocht iemand die me volledig het tegengestelde leek van mezelf. Ik vond een oudere man met een vriendelijk gezicht in een praktijk hier ver vandaan. Hij had een interessegebied in mindfulness en was ooit geïnterviewd door een internationaal boeddhistisch tijdschrift.

Vooraf aan het eerste gesprek moest ik mijn levensverhaal aanleveren in twee A4tjes. Ook mijn medische voorgeschiedenis, het huisartsdossier, moest ik aanleveren. Elke bult, breuk, zorg en pijn kwam langs. Je zou kunnen zeggen dat mijn (medische) leven als een film aan me voorbijflitste. En dan moest de therapie nog beginnen.

Als psycholoog en schrijver zit ik altijd aan de veilige kant van welk speelveld dan ook: de zijlijn. In het intakegesprek met de boeddhist vielen stiltes als bergkloven. Daar had ik liever de verlossende pauze aangereikt, in plaats van een vraag ‘Wil je even pauzeren?’ te krijgen. Had ik liever iets om handen gehad: iets opgeschreven, in plaats van beschreven te worden. Ik wilde liever iets vinden, dan een bevinding zijn.

De raarste gedachten schieten door je hoofd in zo’n gesprek. Kijkt-ie nou op de klok? ‘Ben ik bij lange na niet erg genoeg’ afgewisseld met ‘ben ik juist te raar’ om dit te vertellen? Zou hij opzien tegen de afspraak? Zou hij uitkijken naar zijn lunch, zou hij een broodje zalm nemen, zijn boeddhisten pescotariër? Zou hij me een ‘typisch kind van mijn tijd’ vinden?

Psychologen worden vaak als ongenaakbaar gezien. Professioneel, emoties uitgeschakeld. Een argument dat begint met ‘Mijn psycholoog zegt’ wordt vaak voor een feit aangenomen, de mogelijkheid dat ze mensen zijn of fouten maken is geëlimineerd. Ik probeer al mijn patiënten te zien als mensen met wie ik samenwerk, een team vorm, om een probleem aan te pakken. Positief dus. Maar als een therapeut een pokerface opzet, is het lastig om die basishouding van positiviteit en acceptatie erin te lezen. Het idee dat een therapeut over je zou kunnen oordelen, schrikt af. Ik snap nu een klein beetje waarom je dat zou kunnen denken. Als behandelaren zouden weten hoe eng het is om behandeld te worden, dan zouden ze je al prijzen voor het feit dat je durft binnen te stappen.

Ook het typen van deze column voelt als een saunabezoek c.q. functioneringsgesprek. Maar ‘Hoe vind je zelf dat het gaat?’ is zo’n gekke vraag nog niet. Liever dat de therapeut het aan jóú vraagt dan dat hij de diagnose in gedachte al klaar heeft. Als je in leertherapie één ding leert, is het de grootte van je eigen onwetendheid en dat je als therapeut in principe blanco bent. Als ik nu plaatsneem tegenover een patiënt die onwennig aan een nagel plukt, en aan mij vraagt ‘Wat denkt u dat ik heb, want ik weet het écht niet meer!’ dan zeg ik ‘Ik weet ook heel veel dingen niet.’

 

De dag dat alle spiegels stuk gingen

 

Op de dag dat alle spiegels stuk gingen

smolt het ijs in de ijscozaak

weerspiegelde de danszaal altijd een oneven aantal benen

hadden toiletten ramen, waren alle dames

in paskamers mooi zoals ze zijn

weigerde het water de lucht te tonen, vertoonde ze haar eigen spinsels

stonden camera’s perplex

reden wagens rondjes

keken mannen elkaar in de ogen, zagen ze jochies

we zullen naar onszelf kijken, we beloven het! smeekten de mensen,

alleen kijken doet zo’n pijn!

maar de spiegels bleven onbewogen zoals spiegels zijn.

 

Mail

Marthe van Bronkhorst (zij/haar) is schrijver, theatermaker en psycholoog en studeerde aan de VU Amsterdam en Harvard Medical School. Ze schreef voor onder meer Theater Ins Blau, Sonnevanck, Over het IJ festival, Kluger Hans, Meander, De Revisor en werkt aan een roman over duikers bij uitgeverij De Geus.

Melcher Oosterman is een freelance illustrator uit Rotterdam. Zijn werk bestaat vooral uit tragische en humoristische karakters die stiekem als een soort zelfportret fungeren. Naast commercieel werk houdt Melcher zich bezig met persoonlijke projecten zoals het maken van strips, bedrukken van t-shirts en het brouwen van bier.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Zwervende organen en feminiene furie

Zwervende organen en feminiene furie

Hysterie was vroeger een diagnose voor seksueel gefrustreerde vrouwen, in deze column pakt Lieke van de Belt het woord terug. Lees meer

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Michiel Cox’ broer wil als vrijwilliger het leger dienen. Hoe kan Michiel zijn begrip daarvoor rijmen met de idealistische opvoeding van zijn ouders? Lees meer

Het kattenvrouwtje dat de boom in sprong

Lieke van den Belt mijmert over verlegenheid en Minoes. Waarom bestaan er toch zo veel vooroordelen over kattenvrouwtjes? En zal ze zelf veilig vanuit de boom toekijken, of springt ze er uit? Lees meer

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

Marthe van Bronkhorst dacht dat het met conservatieve haat en machocultuur wel meeviel in Nederland, maar na anderhalve maand online haat en doodverwensingen, weet ze beter. Lees meer

We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

Marthe van Bronkhorst schreef een kort toneelstukje waarin Ruben Brekelmans en Dilan Yesilgöz uiteenzetten hoe ze armoede willen gaan oplossen. Lees meer

Dunne intellectuele belangstelling

Dunne intellectuele belangstelling

Michiel Cox is vastbesloten om als docent aan zijn mbo-studenten meer dan alleen praktische kunde over te dragen. Hoewel studenten zijn lessen mild spottend een ‘zitvak’ noemen, merkt Cox dat bij sommigen intellectuele nieuwsgierigheid opbloeit, ondanks de lage verwachtingen van de buitenwereld. Lees meer

How can I make this about me? 1

How can I make this about me?

Marthe van Bronkhorst staat stil bij een jaar genocide en pleit ervoor om het meer over onszelf te laten gaan: 'Die dode Palestijnen hadden jouw kinderen kunnen zijn.' Lees meer

De inspraakavond

De inspraakavond

Om een progressief geluid te laten horen gaat Michiel Cox naar een inspraakavond over windmolens. Maar tijdens de bijeenkomst begint hij te twijfelen. Is dit inspraak? Lees meer

Dit kabinet is ziek - het heeft een ontstellend gebrek aan verbeelding

Dit kabinet is ziek: het heeft een ontstellend gebrek aan verbeelding

Marthe van Bronkhorst stelt dat het kabinet likkebaardend zou moeten trappelen om vernieuwende ideeën te presenteren, maar komt van een koude kermis thuis. Lees meer

De man die geen vragen stelt

De man die geen vragen stelt

Aisha's single, hetero vriendinnen worden op dates overspoeld door dominante sales pitches. Stel een vraag, lieve man, stel een vraag! Lees meer

Levensweg

Levensweg

Als Aisha een trouwerij op een Limburgse boerderij bezoekt, mijmert ze ineens over haar eigen bruiloft. Ach, trouwen is niks voor haar. Toch? Lees meer

Marktplaatsgekkies

Marktplaatsgekkies

Marthe van Bronkhorst besluit de relatiemarkt opnieuw te betreden en vraagt zich af: ben ik een koopje, of een langetermijn-investering? Lees meer

:Dit is Europa: een half-ontspoorde trein

Dit is Europa: een half-ontspoorde trein

Marthe van Bronkhorst bekijkt Europa als een treinreis en stemmen voor de Europese Parlementsverkiezingen als het zijn van de conducteur op die rammelende trein. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer