Asset 14

BlacKkKlans​man

Filmtrialoog: BlacKkKlans​man

Een zwarte politieagent die de Ku Klux Klan infiltreert: hoe ongeloofwaardig het ook klinkt, toch is BlacKkKlansman gebaseerd op dit waargebeurde voorval. Regisseur Spike Lee (Do The Right Thing) deinst nooit terug voor confronterende thema's en ook deze film wakkert veel discussie aan. Onder redacteuren Julius Koetsier, Rosanna Baas en Daan Steinebach, maar ook onder de mede-bioscoopbezoekers die ze na de film afluisteren.

Rosanna: Het was druk in de bioscoop! De film had ook gelijk goede recensies gekregen.

Daan: Het viel mij ook op dat de zaal vrijwel geheel wit was. Net als dit witte gesprek, trouwens.

Julius: Dat verbaasde mij ook! Spike Lee is toch vooral een naam die in Nederland een arthouse-publiek aanspreekt, wat het wel zou kunnen verklaren.

Rosanna: Ik had na afloop een ongemakkelijk gesprekje met een mevrouw in de wc. “Ik denk normaal gesproken nooit over dit soort dingen na. Iedereen is toch gewoon hetzelfde? Maar dat geldt blijkbaar niet voor iedereen”, zei ze.

Julius: Ik hoorde zulke dingen ook bij het uitlopen. Dat het allemaal wat overdreven was en er dik bovenop lag, en later zei iemand aan de bar dat het bij Spike Lee altijd maar weer over racisme moet gaan. Een cash cow, noemde hij het!

Rosanna: Ai. Nu weet ik ook niet zo goed hoe je de Ku Klux Klan subtiel zou moeten maken...

Julius: Ik vond het geen probleem dat het zo weinig subtiel was. Het is een statement.

Daan: De urgentie spatte eraf. Heel slim hoe hij de huidige situatie spiegelde aan die in de film. En ik vond het trouwens wél subtiel op veel punten. Niet de KKK, maar wel zijn positie bij de politie, de gesprekken met Patrice, de rol van Adam Driver (die Flip speelt).

Julius: Lee liet ruimte voor discussie. Niet alle vragen werden beantwoord, niet alle conflicten opgelost.

Daan: Vonden jullie die joodse verhaallijn geforceerd? Ik weet het niet zeker.

'Lee is heel erg bezig met de kracht van het medium'

Rosanna: Ik vond het mooi. Dat hij zich nooit bewust was geweest van zijn Joods-zijn, totdat hij er zo op gewezen werd bij de KKK. Maakte ook dat het niet meer alleen over wit en zwart ging.

Julius: Het was ook duidelijk een wake-up call voor witte mensen van nu die zich te weinig zorgen maken over fascisme.

Daan: En alledaags racisme (op het politiebureau). Want laten we niet doen alsof het een ‘palet van standpunten, alles is prima’-film is.

Julius: Er zitten wel discussies in de film die nooit echt opgelost worden, vragen waar Lee geen antwoord op heeft of geeft. Zoals de relatie tussen Ron (John David Washington) en zijn vriendin. En hun gesprek over blaxploitation, waarin alle zwarte actiehelden van die tijd voorbijkomen.

Rosanna: Wat vinden jullie van Rons positie in dit alles? Kun je verandering van binnenuit afdwingen? Of staan jullie meer aan de kant van zijn vriendin, die zegt dat het systeem corrupt is?

Julius: Waarna de scène gewoon stopt. Lee is heel erg bezig met de kracht van het medium.

Daan: Er is voor beiden iets te zeggen. De film laat goede complexiteit zien, inderdaad zonder duidelijke conclusie.

Julius: Ook een corrupt systeem kan af en toe iets goeds doen.

Daan: Precies. ‘De lange mars door de instituties.’ Het is een oude linkse discussie die nog steeds urgent is. Iets heel anders: 10 uit 10 voor muziek en dans. Ik houd wel van films die zich laten gaan in een tijdsbeeld als deze. Ook de rijkdom aan referenties aan Afro-Amerikaanse cultuur en geschiedenis.

Julius: Je merkt wel dat Lee daarin feitjes wil vertellen. Dat Muhammed Ali een dienstweigeraar was, dat J. Edgar Hoover de Black Panthers als de grootste interne bedreiging voor Amerika zag. Dat wordt wat geforceerd de dialoog in geperst, vond ik. Maar dat past bij zijn stijl.

Daan: Bijna essayistisch of pamflettistisch, zoals je zei: een statement.

'Als iedereen je punt snapt, moet je het herhalen'

Julius: Ja. Hij begint en eindigt ook met citaten. Eerst een shot uit Gone with the Wind, dan uit Birth of a Nation. En aan het einde video's van de rellen in Charlottesville. Hij plaatst z'n film heel expliciet zowel in de filmgeschiedenis als in 'het echte leven'.

Rosanna: Dat was heftig. Sowieso om die paniek op cinemaformaat te zien. Maar al helemaal in deze context.

Daan: ‘Denk niet dat het nu allemaal goed is’.

Rosanna: Over het einde hield ik een dubbel gevoel over. Het kwam wel binnen. Maar aan de andere kant waren er al zo veel verwijzingen in de film richting Trump, dat ik het niet nodig vond om hem nog te zien te krijgen. Voor het geval we het niet gesnapt hadden. Het was een lekkere set-up voor de beelden van Charlottesville. Happy end? Oh nee, toch niet.

Daan: Precies daarom denk ik. Dat je niet denkt: ‘Trump is in de jaren zestig verslagen in de film, ik slaap lekker verder.’

Julius: Ik denk dat Lee het heel bewust nog eens benadrukt. Hij is het type: als iedereen je punt snapt, moet je het herhalen. En dat vond ik hier heel effectief.

Daan: Al zei een vriend die ik buiten tegenkwam wel: ‘ik weet nog niet wat ik vind, ik moet even bijkomen van al dat geweld.’

Rosanna: Ondanks alles was het ook een comedy.

Julius: De grappige scènes blijven me eigenlijk niet zo bij als de spannende en tragische Harry Belafonte die over de Waco horror vertelt terwijl ze met de KKK naar Birth of a Nation kijken.

Daan: Ook sterk: de racistische agenten bij de ontploffingsscène. Die Ron in plaats van die Klan-mevrouw aanpakken, en pas stoppen als Flip eraan komt.

Rosanna: Die vrouw! Daar heb ik me aan geërgerd! Dat ze dolgraag lid wil worden van de Klan. En dat haar man haar zo publiekelijk vernedert.

'Ik heb een diepgewortelde antipathie tegen gladjakkers van elk pluimage'

Daan: Dan die bedscène. ‘I love it when you do that,’ nadat hij racistische shit uitkraamt. Gek genoeg vond ik hun liefde toch geloofwaardig, zij het ook heel naar. Puntje voor Lee dat dit ze dan weer geen credit oplevert. Ik was vertederd, maar niet betrokken bij die types.

Rosanna: Ik vond ze heel geloofwaardig. Ben bang dat er genoeg van dat soort debielen rondlopen.

Julius: Zeker. Maar helaas ook heel veel mensen, zoals het eerste KKK-lid met wie Ron kennismaakt, die een respectabeler gezicht willen geven aan hun ideologie en de mainstream in glijden.

Rosanna: Ze noemen zelfs de tea party op begeven moment, hè.

Julius: Ja, de tea party was toen ook al een ding voor radicaal rechts. Klan-leider David Duke heeft naar aanleiding van de film de echte Ron Stallworth opgebeld, omdat hij zich zorgen maakte over hoe hij geportretteerd zou worden.

Daan: Wat aandoenlijk!

Rosanna: Hij komt gek genoeg sowieso best sympathiek over.

Daan: Ik vond van niet, maar ik heb een diepgewortelde antipathie tegen gladjakkers van elk pluimage.

Julius: Ik zou hem ook niet sympathiek noemen. Eerder dom, naïef, hongerig naar populariteit. Vernedering is een heel sterk wapen, dat ziet Lee ook. Sympathiek is 'ie misschien alleen in contrast met de gewelddadige gekken die er ook rondlopen.

Rosanna: Als je hem vergelijkt met die gek die Flip aan de leugendetector wil leggen komt hij er goed vanaf.

Julius: Ja, maar zo wás David Duke ook. Hij wilde de Klan een respectabel gezicht geven.

Rosanna: Eng dus hoe dat werkt.

Daan: ‘Grand wizard... ahum, national director.’

Rosanna: Uiteindelijk zijn het toch kneusjes, die elkaar ridder noemen. En lekker LARP'en.

BlacKkKlansman  is nu te zien met:

Mail

Redactie

Lune van der Meulen is illustrator, schilder en schrijver. In haar werk staat de mens en zijn onvermogen vaak centraal. Ze weet eigenlijk nog niet precies wat ze wil, dus doet ze maar zoveel mogelijk van alles.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te komen? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

Mijn naam roept 1

Mijn naam roept

Hodo Abdullah beschrijft hoe de geschiedenis van Somaliland haar ook veel over haarzelf leerde. Hoe komt het dat het geloof in henzelf, de veerkracht en de trots van de Somalilanders zo verankerd zit in hun DNA? Wat geeft hun de kracht om door te gaan? Lees meer

:Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent! 1

Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent!

Ben je vrij in je verlangen? Op welke manieren kunnen en willen we elkaar aanraken? Reageer vóór 2 juni op de brieven van Yousra Benfquih en Alara Adilow. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

een interview met Abel Kamps

Interview met Abel Kamps: 'Ik hou ervan als mijn werk meer een ervaring wordt en minder een object.'

Aucke Paulusma gaat in gesprek met kunstenaar Abel Kamps: Hoe verweef je absurditeit of humor in je kunst, en welke rol spelen deze elementen in het creëren van de impact die je werk op de toeschouwer heeft? Lees meer

Jonathan de slakkenman

Jonathan de slakkenman

'Hij zag simpelweg hoe de slak zich terugtrok in zijn huisje wanneer het zich onveilig achtte. Vanwege hun gedeelde lot, voelde Jonathan zich geroepen om de naaktslak ook een toevluchtsoord te bieden.' In dit korte verhaal van Ivana Kalaš neemt Jonathans slakkenfascinatie langzaam zijn leven over. Lees meer

:Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Alara Adilow blikt terug op haar jongere zelf en ziet hoe onwetendheid en zelfdestructie haar afsneden van zorg en liefde, tot feministische en postkoloniale denkers haar aanraakten en haar openstelde om naar zichzelf en de wereld te kunnen kijken. Lees meer

Het insectenhotel

Het insectenhotel

‘Ik kan wel voor je krimpen.' Dieuke Kingma onderzoekt in een kort verhaal vol spinnenpoten en keverschildjes of je de ruimte die je inneemt in een relatie ook weer terug kan geven. Lees meer

Afgebeeld is een vrouw in badpak, zwemmend tussen vissen.

Anders zijn is niet ‘tegen de natuur’

Marthe van Bronkhorst duikt in de diepzee en ontleert acht lessen die ze vroeger op school onderwezen kreeg. Lees meer

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie 2

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie

Insecten hebben een slecht imago. We houden ze het liefst ver uit de buurt, maar dat is onterecht, vindt Jitte. Met dit artikel bewijst hij je graag van het tegendeel en vertelt hij hoe sluipwespen lieveheersbeestjes inschakelen als lijfwacht voor haar larven, over de indrukwekkende hersenen van de Darwinwesp, en hoe je een mierenkolonie opzet met één koningin. Lees meer

Auto Draft 6

ode aan de lepismA saccharinA

Lieke van den Belt neemt je mee in de wereld van de zilvervis. Met lichte en vervreemdende beelden schetst ze in twee gedichten een dialoog tussen deze beestjes en hun slachtoffers. Lees meer

Enterprise, Alabama

Enterprise, Alabama

Charlotte Duistermaat neemt je mee in de enigszins absurde culturele en historische impact van een snuitkeverplaag op een Amerikaans dorpje en de vergelijkbare migratiestromen van mens en dier. Lees meer

Oproep: Hard//hoofd zoekt een nieuwe Chef Beeld!

Hard//hoofd zoekt een nieuwe Chef Beeld!

Hard//hoofd zoekt een getalenteerde beelddenker (x/v/m) die visuele sturing geeft en die de redactie wil komen versterken! Lees meer

Oproep: Stouten Stift en het Rode Oor 2025 1

Oproep: De Stoute Stift en Het Rode Oor 2025

De jaarlijkse erotische schrijfwedstrijd Het Rode Oor en de daaraan gekoppelde illustratiewedstrijd De Stoute Stift staan weer open voor inzendingen! We zijn op zoek naar de beste erotische verhalen om naar te luisteren en vier Nederlandse en vier Vlaamse illustratoren die een beeld willen maken bij de beste verhalen van de erotische schrijfwedstrijd. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer