Asset 14

Oom Piet

Familie Overdijk: Oom Piet 1

Afkomstig uit een klein gezin en opgegroeid zonder ooms of tantes, kreeg Ferry Wieringa er bij zijn trouwen een grote schoonfamilie bij. Het contact bleef met de jaren beperkt tot verjaardagen, huwelijken, ziekenbezoek en begrafenissen. Tot zijn vrouw besloot haar ooms en tantes te gaan tekenen. Zes weken lang verschijnt elke dinsdag een verhaal.

Piet woont in een straatje met aan beide kanten een smalle stoep waar je tegenliggers zijdelings moet passeren. Werp je door de raampjes een blik naar binnen dan kijk je de bewoners in hun koffiekopje. Het uitzicht van bewoners stuit op geparkeerde auto’s.

We hadden gehoord dat Piet voor Kerst zijn huis groots versierd had. We konden langskomen, ja hoor. Maar niet op zaterdag – dan komt zijn zoon altijd langs en halen ze in de supermarkt magnetronmaaltijden voor de hele week. Op dinsdag en vrijdag wordt hij opgehaald door de dagopvang. Het werd een maandag.

Piet zit in een fauteuil pal achter het raam en ziet ons niet staan. Hij is bezig met zijn afstandsbediening. Het verbaast me dat zijn stoel daar staat, hij zit er te koop. Zijn vrouw was het uithangbord, Cobie legde de contacten. Piet stond altijd verscholen achter haar. Werd hem op een verjaardag gevraagd of hij iets wilde drinken dan keek hij opzij voor het antwoord. Nu gaat hij zelden nog op visite. Ik klop op het raam en met hulp van de stoel met lanceermechaniek komt hij omhoog en schuifelt achter zijn rollator richting voordeur.

Familie Overdijk: Oom Piet

‘Nou, dit is het.’ We staan in de huiskamer nog met onze jassen aan als Piet gelijk maar de rondleiding wil beginnen. In de vensterbank staan vier winters geklede poppen. Het zouden broers van de kerstman kunnen zijn. Dikke buik, lang krullerig haar, een brilletje van ijzerdraad, rode konen. Ze staan naar de straat gericht alsof ze parade maken voor de kerstshow die binnen plaats heeft.

Ik loop de kamer rond. Piet is bezig geweest. Vrijwel de hele kamer is in beslag genomen door een dorp van miniatuurhuisjes. Er is een wintersportoord verrezen. Van de bank tot aan de tuindeur en van daarlangs via de keuken tot aan het halletje met de wc. Er klinkt muziek, geluiden van mechaniekjes, scharniertjes, kabeltjes, motortjes. Een kabelbaantje met zitjes beweegt over een afstand van 10 centimeter heen en weer. Er zijn kerken, molens met draaiende wieken, er is een stationnetje, een brandweerkazerne, middenstand in de vorm van snoepwinkels, bakkers, slagerijen, kroegen, maar ook een theater en een muziekkapel waar een koor staat te zingen en waarvan de leden van links naar rechts bewegen. Piet: ‘De hond die ernaast zit kan ook blaffen. Maar die heb ik uitgezet.’

Tussen de verlichte huizen en gebouwen zijn ook rotspartijen aangebracht, rijtuigen geplaatst. Voetgangers staan in de straten, elektrasnoeren zijn weggewerkt. Het dorp is met stedenbouwkundig plan en oog voor detail gebouwd.

‘Wat een werk,’ zeg ik. ‘Dat u daar zin in had.’

‘Ja, dat wel. De spullen stonden boven. Elke keer zette ik twee dozen op mijn schoot en met de traplift in de laagste versnelling ging ik naar beneden. Daar pakte ik ze uit en zette de huizen in elkaar. ’s Middags weer twee dozen.’

‘Jeetje, wat een klus.’

‘Ja, dat wel. Het duurde veertien dagen.’

We gaan zitten. Naast zijn stoel hangt een portret van Cobie. Op een kast prijkt ook nog haar beeltenis in een aan haar gewijd altaartje. Bovenop een puzzelboekje ligt een grijper voor de post – bukken gaat niet meer. Zijn haar is oranje geverfd. Hij was altijd rossig.

‘En straks weer alles afbreken. Waarom heeft u het eigenlijk gedaan?’

Hij zegt niets, er verschijnen tranen in zijn ogen. Maar dan: ‘Voor Cobie.’ En hij valt weer stil.

De huisjes en de versiering waren jaarlijks Cobie’s pleziertje.

Bij een tweede kop thee vraag ik: ‘Zeg Piet, als je hier ’s avonds zo alleen zit, stel je jezelf dan nooit voor hoe het zou zijn als je een kabouter was…’ Hij kijkt me vragend aan, zijn ogen twinkelen. ‘Dan heb je ineens die hele stad voor jezelf. Huizen, kroegen, winkels allemaal voor het uitkiezen. Waar zou je dan gaan wonen?’

Hij heeft weinig bedenktijd nodig en wijst aan. ‘Die, die met dat balkon. Die vind ik leuk.’ Ik loop naar een vrijstaand huis van drie verdiepingen. ‘Deze?’ Hij knikt. Een huis met schuin dak en dakkapel, een mooie voortuin, een laag houten tuinhek. Achter een groot raam zijn saxofoons en violen ter grootte van een lucifer uitgestald. ‘Muziekhandel’ staat er op de gevel. Boven de winkel het woongedeelte. Tussen de middag geurt het er vast naar de warme maaltijd.

Twee weken later zijn we terug in zijn straat. Ditmaal voor een bezoek aan zijn jongere broer die schuin tegenover hem woont. Na afloop gaan we even bij Piet langs. Hij zit in zijn stoel tv te kijken. In de huiskamer is het modeldorp verdwenen, weggeborgen op zolder.

‘Familie Overdijk’ van Monica Overdijk (www.monicaoverdijk.nl) is tot 17 juni te zien in Amsterdam-West in de etalages van ‘Kunsttraject’ in de Dirk Hartoghstraat 41 en 45; Van Heemskerckstraat 42 en 46; Roggeveenstraat 109 en 165. Toegang vrij, dag en nacht te bezoeken.

Mail

Ferry Wieringa (1975) schrijft over ogenschijnlijk onbeduidende levens en plekken. In zijn verhalen spelen figuranten de hoofdrol en schuift de achtergrond naar het voorplan.

Monica Overdijk is beeldend kunstenaar.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Einde Schooldag

Einde Schooldag

Leerlingen zijn als tijdelijke passanten van wie je een hoop weet, maar nooit hoe het met ze af zal lopen. 'Ze zijn open eindes', zo schrijft Engels docente Charlotte Knoors in dit persoonlijke essay over de raadselachtige verhouding tussen docent en student. Lees meer

Zo rood als een kreeft

Zo rood als een kreeft

Wanneer twee Spaanse vrienden Ferenz Jacobs uitnodigen voor een protestmars tegen toerisme in Barcelona, voelt hij zich voor het eerst weer een 'outsider'. In dit essay richt hij zich op de gevolgen van massatoerisme op de permanente bewoners. Is er een ander soort toerisme mogelijk, buiten de logica van onderdanigheid, kolonialisme en uitbuiting om? Lees meer

Ik was elf

Ik was elf

In dit verhaal onderzoekt Jochum Veenstra waar de grens tussen fictie en werkelijkheid ligt voor kinderen. En tot welk punt kan je als ouder je zoon beschermen? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Een ode aan de pornofilm 2

Een ode aan de pornofilm: Het Porn Film Festival Amsterdam

Porno is meer dan wat Pornhub en andere grote platforms ons voorschotelen. Het Porn Film Festival Amsterdam laat deze donderdag tot en met zondag zien, dat porno kwetsbaarder, artistieker en vrijer is dan velen verwachten. Emma Zuiderveen spreekt met organisatoren Erik ter Veld en Franka Bauwens. Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

:Oproep: Hard//hoofd Biechtlijn

Oproep: bel de Hard//hoofd Biechtlijn

Op zoek naar een luisterend oor? Bel de Hard//hoofd Biechtlijn op 06 16 85 74 57 en word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier om de collectieve audiobiecht te beluisteren. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine! 1

[deadline verstreken] Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Welk verlangen kenmerkt jouw leven en waar snak jij naar? Stuur voor 16 februari 2025 je pitch in en voed ons met jouw ideeën over (beeld)verhalen, essays, poëzie en kunstkritiek voor het magazine ‘Honger’. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer