Asset 14

Een klein beetje Selbstvergessenheit

Wanneer je jezelf vergeet

‘Waar ben je naar op zoek?’ Ik zit in de vensterbank van mijn geliefde die me dit vraagt. ‘Weet ik niet,’ antwoord ik.
Het is dat tijdsvacuüm in de eerste fase van de liefde, waarin je allerlei dingen gemakshalve vergeet (of ervoor kiest ze nog niet te weten). Ik weet nog niet dat ik straks niet meer in de vensterbank, maar in mijn eigen column zit. En hoe romances daarin doorgaans aflopen. Fuck het weten.
Ignorance is bliss, right? De zon bedenkt pas om onder te gaan als de maan er al staat. Mijn voornemen om niet te roken? Dat herinner ik me pas als ik een trekje neem. Ruzie, verlating – ik ben vergeten wat het is. Ik denk tot mijn eigen verbazing allerlei absurditeiten als “misschien is er wel een toekomst” en “wie weet komt het toch goed met me.” (Ben ik dit wel?)
‘Wat zoek jij eigenlijk?’ vraag ik. De meeste mensen zeggen nu iets als “een maatje”, “somebody to explore the city with” of “een hondenliefhebber, die ook leuk is met drie kids.”

De ander is filosoof. Een definitie van het begrip geeft hij niet

‘Gewoon, een beetje Selbstvergessenheit,’ is het antwoord. De ander is filosoof. Een definitie van het begrip geeft hij niet.
Welja, Selbstvergessenheit. U vraagt, wij draaien. Is dat jezelf verliezen in het moment, peins ik. Of in een ander?
(Terwijl hij me begint te zoenen sluit hij zijn ogen. De mijne zijn open.)
Of is het: letterlijk je eigen gedachten en behoeftes vergeten? Selbstvergennener Liebe – de ander zal jou niet tot the best version of yourself maken – maar van jezelf loskoppelen. Of nee, het zou ook nog over seks kunnen gaan natuurlijk. Iets dat de grenzen tussen ‘dit ben ik’ en ‘dit ben jij’ vervaagt… Compleet vergeten lukt mij niet, daarvoor moet je brein een stand-by knop hebben voor het Zelf. Bij mij razen de gedachten en het zelfbewustzijn altijd door, met continue crashrapporten. Nooit wordt eens iets uit het geheugen gewist.
De gesprekken met de filosoof zijn van een heel andere aard dan ik gewend ben. Het obligate praatje over het weer (‘Warm hè’) wordt overgeslagen, net als de zonsondergang, we bespreken onder meer systematische oplossingen voor klimaatverandering, de etymologie van het woord ‘dak’, provo’s en hondenmensen.
‘Ga je mee naar mijn huis?’ vraagt hij als het al licht wordt.
‘Ik weet niet, ik wil niet te hard van stapel lopen,’ zeg ik koeltjes. ‘Stel je voor dat de één zichzelf vergeet en de ander niet? Dat de één het veel grager wil dan de ander? Snap je, ik wil niet degene zijn die gekwetst wordt, of iemand kwetst.’ Ik vind het geniale zet van mezelf, kijk nou toch hoe ik de touwtjes in handen houd!
‘Er is wel risico op kwetsuur, ja.’
Even later zit ik in de vensterbank. Ik voel nog steeds dat ik hier als de top dog en niet de underdog uit ga komen. Ergens knaagt het gevoel van iets vergeten zijn. Maar wat?

Ik schaam me voor mijn creatieve gefröbel, overdreven gesport, voor hoezeer ik me aanpas aan ieder gezelschap

Ik vergeet de komende maanden op de normale signalen te letten dat iemand je waardeert in heel je zijn, leuk vindt en met respect behandelt. De filosoof geeft me bloemen. Appt dagen niet terug. Wil dan dezelfde avond nog iets doen. Stelt veel vragen, geeft weinig complimenten. Noemt me ‘fotogeniek’ maar niet mooi. Slaapt lang uit terwijl ik me verveel, en Wittgensteins traktaten maar van een nachtkastje pak. De filosoof heeft niets in huis wat ik kan eten. Vindt kunst saai, komt niet naar mijn toneelstuk. Leest de recensie, is lovend. Wil niet smalltalken, wel wandelen. Heeft zijn niche gevonden in het leven, past zich niet aan. Stuurt me foto’s van ons aanloopkatje, Wittgenstein II, en obscure twittermemes.
Langzaam verlies ik mezelf uit het oog. Ik lees na Wittgenstein Marx, Gadamer en Weber, volg het twitterdebat over het vermarkten van ecologisch kapitaal in een post-growth model en problematische CO2-vouchers. Ik schaam me voor mijn creatieve gefröbel, overdreven gesport, voor hoezeer ik me aanpas aan ieder gezelschap. Ik krijg zin om te koken, te wandelen en doe allerlei dingen waar ik mezelf nooit voor aanzag.

Alles wat ik hiervoor heb gedaan voelt kinderachtig en nietig

De filosoof, aan de andere kant, doet niets waar hij geen zin in heeft. Mij zien, bijvoorbeeld. Dat stopt, de vreemde vlaag van zelfvergetenheid waait over als de hitte.
Maar bij mij zijn de grenzen tussen het ‘dit ben ik’ en ‘dit ben jij’ vervaagd. Ik ben er niet over uit of ik bij de ander wil zijn, of hem zijn. Alles wat ik hiervoor heb gedaan voelt kinderachtig en nietig. Mijn lichaam wil zichzelf het liefst afwerpen als een oude slangenhuid. Dagen voelen als ploegen door een woestijn van oppervlakkigheid. Wat ik nou eigenlijk mis weet ik ook niet meer: de filosoof als persoon, een ander leven waarin ik me gekend voelde, of gewoon een vriend. Als dit nou die geweldige zelfvergetenheid is, hoe raap ik dan nog de brokstukken waar ik uit bestond op en ploeg ik verder?

 

Selbstvergessenheit

 

Kom op, vergeet jezelf

Gooi jezelf uit als een slangenhuid

Zaag waar je zit de boomtak af, val in het water, in jezelf. Word klankkast, word schrikkeldag.

Kom op nimf, ontpop je
aan de oever ligt een rupsenlijk. Word een bidsprinkhaan na de daad.
Neem nou

de zelfvergetenheid van een beek die zich zilverlintig uitrolt

en het nu of het nooit omarmt (loslaat, ontplooit, voortgaat)

Elke druppel is een voetsoldaat die een weg naar de laagte vindt

Het enige dat stilstaat, zonnevlek op water, krijgsgevangenen

Neem nou

de onzelfzuchtigheid van een bries die moet waaien voor een beetje bestaansrecht,

de lederschildpad die zijn hele leven zwemmen moet om warm te blijven – dat is toewijding!

 

Je dacht toch niet dat een beek bij de pakken neer ging zitten? Dan was het wel een sloot

Al wat het water in de beek moet doen om beek te zijn is stromen
Al wat jij moet doen om jezelf te worden is veranderen
Nu
Continu

Een beetje Selbstvergessenheit graag, dank je

 

Golf volgt op golf

Je ontglipt jezelf aan alle kanten

ziet jezelf steeds op nieuwe oevers stukslaan

 

Je weet niet eens meer of jij ik of ik jij

alleen dat alles nooit

altijd

maar dat in dat alles ik nog steeds

Mail

Marthe van Bronkhorst (zij/haar) is schrijver, theatermaker en psycholoog en studeerde aan de VU Amsterdam en Harvard Medical School. Ze schreef voor onder meer Theater Ins Blau, Sonnevanck, Over het IJ festival, Kluger Hans, Meander, De Revisor en werkt aan een roman over duikers bij uitgeverij De Geus.

Jill Heesbeen is een illustrator die graag werk maakt over de relaties tussen personen op maatschappelijk en op persoonlijk niveau. Zo laat ze je nadenken over de omgang met je medemens. Ook de relatie met jezelf (en de mentale problematiek die daarmee gepaard kan gaan) is een onderwerp dat ze graag verbeeldt.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Zwervende organen en feminiene furie

Zwervende organen en feminiene furie

Hysterie was vroeger een diagnose voor seksueel gefrustreerde vrouwen, in deze column pakt Lieke van de Belt het woord terug. Lees meer

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Michiel Cox’ broer wil als vrijwilliger het leger dienen. Hoe kan Michiel zijn begrip daarvoor rijmen met de idealistische opvoeding van zijn ouders? Lees meer

Het kattenvrouwtje dat de boom in sprong

Lieke van den Belt mijmert over verlegenheid en Minoes. Waarom bestaan er toch zo veel vooroordelen over kattenvrouwtjes? En zal ze zelf veilig vanuit de boom toekijken, of springt ze er uit? Lees meer

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

Marthe van Bronkhorst dacht dat het met conservatieve haat en machocultuur wel meeviel in Nederland, maar na anderhalve maand online haat en doodverwensingen, weet ze beter. Lees meer

We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

Marthe van Bronkhorst schreef een kort toneelstukje waarin Ruben Brekelmans en Dilan Yesilgöz uiteenzetten hoe ze armoede willen gaan oplossen. Lees meer

Dunne intellectuele belangstelling

Dunne intellectuele belangstelling

Michiel Cox is vastbesloten om als docent aan zijn mbo-studenten meer dan alleen praktische kunde over te dragen. Hoewel studenten zijn lessen mild spottend een ‘zitvak’ noemen, merkt Cox dat bij sommigen intellectuele nieuwsgierigheid opbloeit, ondanks de lage verwachtingen van de buitenwereld. Lees meer

How can I make this about me? 1

How can I make this about me?

Marthe van Bronkhorst staat stil bij een jaar genocide en pleit ervoor om het meer over onszelf te laten gaan: 'Die dode Palestijnen hadden jouw kinderen kunnen zijn.' Lees meer

De inspraakavond

De inspraakavond

Om een progressief geluid te laten horen gaat Michiel Cox naar een inspraakavond over windmolens. Maar tijdens de bijeenkomst begint hij te twijfelen. Is dit inspraak? Lees meer

Dit kabinet is ziek - het heeft een ontstellend gebrek aan verbeelding

Dit kabinet is ziek: het heeft een ontstellend gebrek aan verbeelding

Marthe van Bronkhorst stelt dat het kabinet likkebaardend zou moeten trappelen om vernieuwende ideeën te presenteren, maar komt van een koude kermis thuis. Lees meer

De man die geen vragen stelt

De man die geen vragen stelt

Aisha's single, hetero vriendinnen worden op dates overspoeld door dominante sales pitches. Stel een vraag, lieve man, stel een vraag! Lees meer

Levensweg

Levensweg

Als Aisha een trouwerij op een Limburgse boerderij bezoekt, mijmert ze ineens over haar eigen bruiloft. Ach, trouwen is niks voor haar. Toch? Lees meer

Marktplaatsgekkies

Marktplaatsgekkies

Marthe van Bronkhorst besluit de relatiemarkt opnieuw te betreden en vraagt zich af: ben ik een koopje, of een langetermijn-investering? Lees meer

:Dit is Europa: een half-ontspoorde trein

Dit is Europa: een half-ontspoorde trein

Marthe van Bronkhorst bekijkt Europa als een treinreis en stemmen voor de Europese Parlementsverkiezingen als het zijn van de conducteur op die rammelende trein. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer