Asset 14

De diepte in

De diepte in

Of luister via Spotify of Apple Podcasts.

Liefde is niet alleen aan de mens besteed. In dit verhaal van Martien van Agtmaal lees je over liefde diep in de zee.

Ik zeg het maar meteen: de laatste maanden waren een kwelling. Terwijl iedereen genoot van de lente, heb ik op haar gewacht. Tot halverwege de zomer torste ik een onrust met me mee die me ieder getij tot waanzin dreef. We hebben het niet over iets leuks, maar over liefde, die totaal overrompelende, once in a lifetime, ongrijpbare maar allesverterende liefde. Liefde op latere leeftijd, ook dat nog eens, de liefde waarvan je niet wist dat je ertoe in staat was.

Ik weet dat ik niets bezit en maar kort leef, dus niks houdt me tegen mezelf alles toe te eigenen – wanneer die gedachte voor het eerst in me opkwam weet ik niet. Waarschijnlijk tijdens een kort verblijf aan de oppervlakte, ergens waar de stroming me op dat moment gebracht had. Het zal tussen de kalkkust van Zuid-Engeland en de zandstranden van Normandië geweest zijn, of verder in de Noordzee, het territorium van ansjovis, mossel en kwal. Die laatste is een soortgenoot van me, heb ik begrepen. Een soortgenoot met status: waar hij komt, wordt hij gezien, en gaan instincten tekeer – ook al is de kwal niet veel meer dan een overdreven grote doorschijnende massa slijm. Net als ik is hij plankton: levend gruis, voedsel voor groteren.

Ik zag haar vluchtig, in het schijnsel van een voorbijvarend passagiersschip. Uit de patrijspoorten scheen gelig licht, aan dek gloeiden oranje puntjes boven de reling.

Al lang ben ik de energie kwijtgeraakt om me op te winden over dat verschil in aanzien. De enige vorm van trots die ik me nog toesta is weglating van het diminutief dat aan mijn naam vastgegroeid zit als een koppige wrat; noem mij geen wimperdiertje, maar een wimperdier. Al is alles en iedereen om me heen kolossaal, daarom is het nog niet nodig continu gekleineerd te worden. Niet dat ik denk dat fysieke grootte daadwerkelijk iets uitmaakt. Wat heeft een walvis aan zijn massa als hij uitsterft? Een omvang die groter is dan de mazen van een sleepnet maakt je alleen maar kwetsbaar.

Ik zag haar vluchtig, in het schijnsel van een voorbijvarend passagiersschip. Uit de patrijspoorten scheen gelig licht, aan dek gloeiden oranje puntjes boven de reling. Zonder dat ik ernaar op zoek was – de littekens op mijn ziel van een niet lang hiervoor stukgelopen relatie waren nog garnaalroze – zag ik haar plotseling in de nacht: een alg uit miljarden, drijvend tussen haar soortgenoten, maar meer ontspannen, uitgeruster, alsof ze bereikt had wat ze wilde bereiken na een dag in de zon, en zich nu, lang na zonsondergang, zichtbaar genoot van de roes van fotosynthese. Toegegeven, ik zou geen oog gehad hebben voor een representante van een plant als ze niet zo onplantaardig lag te drijven op de golven van haar voldoening. Ze dreef brutaal en onverschillig op de trage golfslag en leek op de een of andere manier een onbevattelijke wijsheid te bezitten, een tevredenheid met alles wat ze wist en wat ze niet wist. Ook al waren het de druppels op haar lijf die verlicht werden door het passagiersschip- en maanlicht, ze leek het zelf te zijn die licht gaf in de donkere zee.

Dat ze strikt genomen niet tot mijn eigen soort behoorde drong uiteraard wel tot me door, maar een godheid in me had besloten dat ik verliefd was en dat niets me tegen zou houden, en al helemaal niet zo’n taxonomische toevalligheid. Allebei plankton: ik zoö, zij fyto, van een centimeter afstand zie je het verschil echt niet.

In één oogopslag was het me duidelijk: mijn toekomst had zich gewijzigd. Niet meer dat gegluur naar toevallige passanten, van wie sommige net als ik graag ’s avonds even naar het oppervlak gaan om zich overdag tot op de dertig meter diepe bodem van de Noordzee te laten zakken. Nee, met haar zou ik verder gaan, zij en ik, samen, wij met z’n tweeën waren een doormidden gescheurde eenheid die zich weer gevonden had.

Valse romantiek? Weet je wat: noem het zo als je daarop staat. Als je je daar goed bij voelt. Prima. Eukaryoten zoals wij zijn niet monogaam, nee. Met name plankton niet: zo veel ogen bekijken ons zo kort, dat niemand ons echt ziet.

Ook zij was sprakeloos, dat leek me logisch. Wie heeft woorden nodig als je elkaar aan kunt raken?

Achteraf kan ik zeggen dat ik behoefte had aan een verhaal, een simpel, rechttoe rechtaan narratief waar ik zo in kon stappen. De liefde. (Voor de duidelijkheid: het vooruitzicht van onvoorstelbare seks – letterlijk: hoe wist ik wat zij als andersoortige fijn zou vinden – was niet het zetje dat me over de rand van verliefdheid bracht, wat ze ook mogen beweren. Geen wimperhaar aan mijn celwand die aan paren dacht.)

Ongelooflijk zenuwachtig was ik bij de gedachte aan hoe ik zou vragen of ze misschien dezelfde richting als ik uitging, en of het goed was als ik haar een eindje de diepte in zou vergezellen.

Ik zag hoe mijn liefste zich mijn kant uitdraaide, en proefde het scherpe zout van de zee toen ik mij prompt verslikte en kopje onder ging. Ongetwijfeld werd zij ook meegesleurd door die plotselinge gulp water die mij verrast had, maar dat heb ik niet gezien, zoals ik haar de dagen, weken, maanden die volgden niet heb gezien.

Als ik haar aan mijn soortgenoten omschreef, ontving ik meewarige reacties. Wat moest ik met een plant? Er zat weinig variatie in het onbegrip. De ene figuur die me langer aanhoorde dan de rest, bleek een klap van een schoep gekregen te hebben.

Ik moet bekennen dat ik na twee maanden ophield naar haar te vragen. Ik schaam me nu dit te zeggen.

Uiteindelijk zag ik haar vanochtend. Ik weet het, het is hartje zomer, maar voor mij kwam het toch nog onverwacht. Ik had bedacht dat ik haar hooguit een keer ’s avonds aan de oppervlakte zou zien, maar het was één uur ’s middags, ik hing op een meter of vijftien.

Ze was mooi, zeker, maar… ik had haar misschien niet moeten willen zien in de zomer. Net op het moment dat ik mezelf haast opvrat van spijt niet als een vis naar haar toe te kunnen zwemmen, zorgde een onverwachte wemeling ervoor dat mijn lief in mijn richting gedreven werd. Terwijl ik me aan haar vastklampte – eindelijk! –, zag ik haar goed van dichtbij. Ze had nog steeds dat brutale, dat wijze, en tegelijkertijd was er iets veranderd in haar, al kon ik niet meteen zeggen wat, overmand als ik was door geluk. Ook zij was sprakeloos, dat leek me logisch. Wie heeft woorden nodig als je elkaar aan kunt raken?

Pas na een paar zalige golven viel het me op: haar teint strookte niet met wat mijn fantasie er in de tussenliggende maanden van gemaakt had. Ik schrok. Ze was óp, maar tegelijkertijd was ze nu misschien nog wel mooier dan toen in het koele schijnsel van de maan, en ik verbeeldde het me niet: een flink deel van haar lichaam blaakte nog van energie, en door onze innige omhelzing verzekerde ik me ervan dat ze – zij, mijn wederhelft – met me wilde samensmelten.

In de loop van de dag heb ik haar tot me genomen. Beetje bij beetje, zonder iets over te laten.

Tot zonsondergang voelde ik wat zij gevoeld moest hebben die bewuste lentenacht, glinsterend en drijvend als een zeesieraad: een eeuwigdurend nu waarin alles precies was wat het moest zijn.

Mail

Martien van Agtmaal (1976) studeerde industrieel ontwerp en Nederlands. Hij is werkzaam als illustrator en redacteur bij De Optimist en De Nieuwe Garde. Zijn debuutroman Het objectief verschijnt in september 2023.

Eef Stalman is een illustrator die op een intuïtieve manier te werk gaat en vaak persoonlijke ervaringen op een poëtische en suggestieve manier verbeeldt. Door een verhaal vanuit iemands beleving te vertellen, hoopt ze mensen mee te nemen in haar werk, ze te ontroeren. De organische vormen en de rust van de natuur spelen een grote rol in Eefs werk. Ze wil de stilte vangen in vluchtige tijden, steeds zoekende naar een moment van verstilling.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Ik was elf

Ik was elf

In dit verhaal onderzoekt Jochum Veenstra waar de grens tussen fictie en werkelijkheid ligt voor kinderen. En tot welk punt kan je als ouder je zoon beschermen? Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

De Groep

De Groep

'Ik ben Jane en Kevin is een lul die te veel ruimte inneemt.' Amal Akbour schreef een verhaal over Jane, een narcistische jonge vrouw die voor het eerst deelneemt aan groepstherapie. Dit is een voorpublicatie van het verhaal dat Amal schreef als onderdeel van het Veerhuis Talentenprogramma. Lees meer

Auto Draft

Rooilijnen

Rik Sprenkels schrijft (als dichter en medewerker bij het Kadaster) over de beleidsregels achter de openbare ruimte: voor de gewone sterveling zijn ze onzichtbaar, terwijl ze wel veel invloed hebben op hoe hun wereld werkt en eruitziet. Lees meer

Verboden toegang 8

Verboden toegang

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In woord én beeld dicht Maaike Rijntjes over iemand die terugkeert naar het bungalowpark waar die opgroeide. Lees meer

Momentum

Momentum

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Sanne Lolkema dicht op drie levels over de prestatiemaatschappij: van micro-, naar macro- en mesoniveau. Lees meer

Herkauwen

Herkauwen

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Tussen ongemak en walging in dicht Moni Zwitserloot over zowel baren als geboren worden: 'je kruipt uit je dode vel / naar buiten / de broeierige nacht in'. Lees meer

Podiumgeil

Podiumgeil

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Birsu Tamer schreef een tekst voor een acteur die als het monster van Frankenstein diens publiek bespeelt. Lees meer

Handleiding

Handleiding

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In 'Handleiding' schrijft Ettie Edens over eenzaamheid, identiteit en gezien willen worden - en over iemand die een muur van haar kamer verft en daar zo in doorslaat dat ze in de kamer verdwijnt. Lees meer

De serre

De serre

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Johanna Loman schreef een verhaal over een jonge vrouw op een klimaatprotest: Wat als je wel moreel besef hebt, maar liever je kop in het zand steekt? Lees meer

Hertenkalf 2

Hertenkalf

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Tessa van Rooijen dicht in dit vierluik over het aangaan van verbindingen en het dragen van een dood hertenkalf: 'jongens is het sexy om een dood hertenkalf in je lichaam te hebben?' Lees meer

De tondeuse

De tondeuse

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Jana Flekken legt in fragmenten de band en rolverdeling tussen ouders en hun kind vast, en hoe die verandert wanneer een van de ouders ziek wordt. Lees meer

Mijn huid een rekbare grens (Frontaal)

Mijn huid een rekbare grens

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In dit drieluik bevraagt Isa/Isa Bob van Rooy de kaders die er gesteld zijn rondom onze natuurlijke wereld. Bestaat er eigenlijk wel een verschil tussen zelf en natuur, of tussen plant en organisme? Lees meer

Whisper Heart, The Movie

Whisper Heart: the movie

Hoe ver ga jij voor De Ware? Anne Sikma onderzoekt in dit bloedstollende verhaal de grenzen op tussen fictie en realiteit. Ben je er klaar voor? Lees meer

Voorland

Voorland

Hoe ga je om met de grote kans dat je, net als vele vrouwen in je familie, jongdementie zal krijgen? Yanaika Zomer bereidt zich voor in de vorm van een gedicht. Lees meer

Doorlaatbaar 1

Doorlaatbaar

Een jonge vrouw is mantelzorger voor haar moeder. Dit verhaal van Siska van Daele beschrijft de grens tussen hun binnen- en buitenwereld: binnen lijkt de tijd stil te staan, terwijl buiten alles doorraast. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer