Asset 14

Complete overgave

Complete overgave

 

Zo kan het zomaar verkeren dat je in de Waddenzee dobbert. En dan bedoel ik niet ‘in de Waddenzee zwemt’, ‘vaart’,  ‘watertrappelt’, ‘pootjebaadt’, ‘duikt’, ‘snorkelt’, ‘surft’ ‘paddleboardt’ of ‘staat’. Ik bedoel drijven. Complete overgave aan de richting van het water en geen kilojoule spierkracht.

Zeilschip Vita Nova, zei een vriend, of ik daar een weekend aan boord wilde? Als ik durfde? 

Korte aarzeling.

Op een zeilschip ben je overgeleverd aan slechts twee oerkrachten: wind en water. Vechten met natuurkrachten, een gezond outdoor alternatief tegen het stadse fratsen geknok met innerlijke demonen. Jezelf herontdekken. Dacht ik.

Vita Nova, een nieuw leven.

In Haven West-Terschelling nam ik een ochtendduik. Er stond een onverbiddelijke stroming, die iedere zwembadglijbaan reduceerde tot een sneu klaterbeekje. Hoe hard die stroming was? Zo hard dat de elastiekjes uit je haren gerukt worden. Dat je op de plaats zwemt en niet vooruitkomt. 

Ik nam me voor om toch stroomopwaarts te zwemmen tot de overkant van de haven (een bovenmenselijke krachtinspanning, hoe doet de zalm dit?). En dan: me terug te laten voeren naar ons bootje door niets meer dan de stroom, te dobberen: helemaal niets doen.

Niet watertrappelen. Niet zwemmen. Geen armgeflapper gebruiken. Niet sturen. Niet even kijken hoe ver je al bent. Op de stroming vertrouwen en merken dat je drijft. 

Niet kijken, alleen zonnewarmte op je wang voelen. De breking van de golven tegen de bootjes ter oriëntatie. Een meeuwenkreet ten teken dat land nabij is. Schouders los. 

Daar was het, overgave.

Zwemster overmand door stroming in Wad, schoot plotseling de krantenkop door me heen. Dit is hoe mensen doodgaan.

Weg was de overgave.

Controle. Kijken, sturen, kikkertje-wijd-sluit, crawlen, zwemmen, alsof mijn leven ervan afhing, terug naar het bootje.

Waarom vind ik dit zo eng? dacht ik bibberend in een handdoek met een kop gemberthee.

Maar geef toe, lezer, wanneer heb jij je voor het laatst ergens compleet aan overgegeven?

Gedanst met je ogen dicht. Een hond tegen je op laten springen. Gezongen op de fiets in windstilte. Gejammerd. Een wesp op je huid laten zitten. Je onmogelijke liefde echt achterna gezeten, niet dat halfzachte gedoe, maar vermomd als struik, overal naartoe? Wanneer ben je voor het laatst echt verdwaald?

 

Wanneer ben je voor het laatst echt verdwaald?

Overgave is niet meer van onze tijd.

Ook op een zeilbootje blijken overal subtiele controlemechanismes ingebouwd, die de overgave aan de natuur tegenhouden.

En toch, en toch… 

Ik schreef dit gedicht.

 

Schipper!

 

Varen in de vaargeul, niet zien waar het schip strandt.

Navigeren op kaarten, niet op sterren.

Waar vrijheid: dijken. Waar dijken: sluizen.

Altijd een lamp aan in het duister

Een land dat liggeld rekent voor een nacht, haar kust niemand gratis

En toch:

vogels

 

Waar wind wint: reddingsvesten.

Waar wind verzaakt: motoren.

Touw dat alles vastbindt, wind die loswrikt.

Waterdichte planken huilen toch, tocht

 

Alles wat niet vastzit, duikt onder

Alles wat niet onder duikt, een mastklap

Maar als stroom en lucht sluw tegenspelen

Doorweken, maanden droogstand

Stormvloed springtij scheurbuik kapseis kielhaal

Dan tenslotte toch maar

overstag

 

Mail

Marthe van Bronkhorst (zij/haar) is schrijver, theatermaker en psycholoog en studeerde aan de VU Amsterdam en Harvard Medical School. Ze schreef voor onder meer Theater Ins Blau, Sonnevanck, Over het IJ festival, Kluger Hans, Meander, De Revisor en werkt aan een roman over duikers bij uitgeverij De Geus.

Jessica Bacuna (1996) vindt de wereld een vreemde plek die ze niet altijd begrijpt. Dat inspireert haar om op een speelse manier te illustreren in combinatie met vervreemdende elementen.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Afgebeeld is een vrouw in badpak, zwemmend tussen vissen.

Anders zijn is niet ‘tegen de natuur’

Marthe van Bronkhorst duikt in de diepzee en ontleert acht lessen die ze vroeger op school onderwezen kreeg. Lees meer

De rode draad 1

De rode draad? Dat zijn wij, voor elkaar

Jihane Chaara is geen determinist, maar vraagt zich toch af of sommige ontmoetingen in het leven wel echt toeval zijn. Wat als we allemaal volgens een rode draad met elkaar verbonden zijn, zowel in ons huidige netwerk, als ook met degenen die op magische wijze ons leven in komen? Lees meer

Met deze column kan ik de wereldvernietigen

Met deze column kan ik de wereld vernietigen

‘Maar als ik die column nu verder schrijf’ zegt Marthe van Bronkhorst, ‘dan komt deze informatie online, en kan ik die AI op ideeën brengen.' Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Zwervende organen en feminiene furie

Zwervende organen en feminiene furie

Hysterie was vroeger een diagnose voor seksueel gefrustreerde vrouwen, in deze column pakt Lieke van de Belt het woord terug. Lees meer

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Michiel Cox’ broer wil als vrijwilliger het leger dienen. Hoe kan Michiel zijn begrip daarvoor rijmen met de idealistische opvoeding van zijn ouders? Lees meer

Het kattenvrouwtje dat de boom in sprong

Lieke van den Belt mijmert over verlegenheid en Minoes. Waarom bestaan er toch zo veel vooroordelen over kattenvrouwtjes? En zal ze zelf veilig vanuit de boom toekijken, of springt ze er uit? Lees meer

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

Marthe van Bronkhorst dacht dat het met conservatieve haat en machocultuur wel meeviel in Nederland, maar na anderhalve maand online haat en doodverwensingen, weet ze beter. Lees meer

We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

Marthe van Bronkhorst schreef een kort toneelstukje waarin Ruben Brekelmans en Dilan Yesilgöz uiteenzetten hoe ze armoede willen gaan oplossen. Lees meer

Dunne intellectuele belangstelling

Dunne intellectuele belangstelling

Michiel Cox is vastbesloten om als docent aan zijn mbo-studenten meer dan alleen praktische kunde over te dragen. Hoewel studenten zijn lessen mild spottend een ‘zitvak’ noemen, merkt Cox dat bij sommigen intellectuele nieuwsgierigheid opbloeit, ondanks de lage verwachtingen van de buitenwereld. Lees meer

How can I make this about me? 1

How can I make this about me?

Marthe van Bronkhorst staat stil bij een jaar genocide en pleit ervoor om het meer over onszelf te laten gaan: 'Die dode Palestijnen hadden jouw kinderen kunnen zijn.' Lees meer

De inspraakavond

De inspraakavond

Om een progressief geluid te laten horen gaat Michiel Cox naar een inspraakavond over windmolens. Maar tijdens de bijeenkomst begint hij te twijfelen. Is dit inspraak? Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer