Asset 14

Baanbrekend ontbijt

Column: Baanbrekend ontbijt

‘Volgens de wetten van de natuurkunde is het nog mogelijk om een klimaatcatastrofe te voorkomen…’, lees ik in De Groene Amsterdammer. Jippie. De wereld is mooi en de wereld blijft mooi, denk ik. Zie je nou wel, I love de wetten van de natuurkunde! Dan lees ik verder: ‘…al stemt de politieke realiteit een stuk somberder.’ Ja, oké. Soms is de lijn tussen mijn optimisme en mijn naïviteit zo dun dat ik me ervoor schaam.

Doodmoe zit ik aan het ontbijt; ik ben uit mijn bed gebeld, want op dit moment is mijn neefje geboren aan het worden. Ik lees over het voorkomen van klimaatcatastrofes, mijn schoonzus perst een nieuw leven uit haar buik. Mijn andere neefje wordt grote broer, ik pas op hem, hij kneedt een balletje van zijn boterham met pindakaas.

‘Ze beweren dat dit een doorbraak is,’ zeg ik. Hij kijkt niet op. ‘De komende jaren worden waarschijnlijk de belangrijkste in onze geschiedenis. Het hoger beroep van de klimaatzaak van stichting Urgenda heeft geoordeeld dat in 2020 de CO2-uitstoot van Nederland 25 procent lager moet liggen dan in 1990. Dat is fantastisch nieuws.’
‘Broetj,’ zegt mij neefje.
‘Ja, zeg ik. Jouw broertje wordt geboren. Ook dat is fantastisch nieuws.’
‘Fantasch nies!!’ zegt mijn neefje. De broodbal vliegt door de lucht.

Ik denk aan het woord ‘baanbrekend’. Dat staat in het stuk, dat het vonnis baanbrekend is. ‘Baanbrekend’ werd vroeger als germanisme gezien: eine Bahn brechen durch Felder und Wälder betekent: door velden en bossen een weg vrijmaken, een weg banen. In het Nederlands kan een baan taalkundig eigenlijk niet worden gebroken, en betekent een baan, zoals het Duitse Bahn oorspronkelijk, niet een natuurlijk pad, maar eerder een kunstmatig aangelegde, vlakke weg. Zo voelt het woord ‘baanbrekend’ in dit vonnis ook: kunstmatig, onaf. Er is nog geen vrijgemaakte baan, de overheid heeft eromheen gedraaid. Het gaat vooral om deadlines, veel minder om hoe die deadlines gehaald moeten worden. Gelukkig is er nu wel een afspraak: binnenkort moet er over een vrije baan gewandeld kunnen worden. De drogredenen van Staat en bedrijven om het nog uit te stellen staan klemgezet aan de kant. De baan is nog niet gebróken, maar al wel, laten we zeggen, een stukje gescheurd.

‘Hee lievie,’ zeg ik. ‘Brood hoort niet op de grond.’
‘Nee,’ zegt mijn neefje.
‘Alle excuses om te treuzelen zijn op geraakt,’ zeg ik. ‘Dat snapt de politiek natuurlijk ook. En 2020 is al heel erg snel.’
‘Ja,’ zegt mij neefje.
‘Ik ben zo benieuwd, of dit de échte doorbraak wordt.’
‘Niewd!!’

'Als jíj kinderen krijgt is blauw geen jongenskleur meer. Je gaat gemiddeld honderd jaar worden, en een klimaatcatastrofe zal zijn afgewend.'

‘s Middags zit ik aan het kraambed van mijn schoonzus. Haar zoontje ligt te slapen aan haar borst en kreunt wat. ‘Je bent geboren in de belangrijkste jaren van onze geschiedenis,’ mompel ik.
‘Wat?’ zegt mijn schoonzus. Mijn broer smeert beschuit met muisjes.
‘Als jíj kinderen krijgt is blauw geen jongenskleur meer,’ mompel ik verder naar het baby’tje. ‘Je gaat gemiddeld honderd jaar worden, je zult niet overlijden aan kanker, de treinen zullen met vijfhonderd kilometer per uur rijden. En het grootste feest: een klimaatcatastrofe zal zijn afgewend.’

Even is het helemaal stil in de kraamsuite van het ziekenhuis. Buiten gaat de zon prachtig onder; het is vandaag weer heel zomers geweest. Mijn broer en zijn vriendin staren naar hun nieuwe kindje. ‘Hij heeft er niet om gevraagd, maar hij gaat een fantastisch leven hebben,’ zeg ik. En daar moet ik terstond om huilen.

Mail

Iduna Paalman (1991) is al bijna vier jaar columnist voor Hard//hoofd. Haar poëziedebuut ‘De grom uit de hond halen’ verscheen in het najaar van 2019 bij Querido. Ze won er de Poëziedebuutprijs 2020 mee. Ze publiceerde onder meer in De Gids, De Revisor, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.

Daphne Prochowski is een illustrator uit Groningen. Haar werk is te omschrijven als kleurrijk en verhalend.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Zwervende organen en feminiene furie

Zwervende organen en feminiene furie

Hysterie was vroeger een diagnose voor seksueel gefrustreerde vrouwen, in deze column pakt Lieke van de Belt het woord terug. Lees meer

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Michiel Cox’ broer wil als vrijwilliger het leger dienen. Hoe kan Michiel zijn begrip daarvoor rijmen met de idealistische opvoeding van zijn ouders? Lees meer

Het kattenvrouwtje dat de boom in sprong

Lieke van den Belt mijmert over verlegenheid en Minoes. Waarom bestaan er toch zo veel vooroordelen over kattenvrouwtjes? En zal ze zelf veilig vanuit de boom toekijken, of springt ze er uit? Lees meer

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

Marthe van Bronkhorst dacht dat het met conservatieve haat en machocultuur wel meeviel in Nederland, maar na anderhalve maand online haat en doodverwensingen, weet ze beter. Lees meer

We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

Marthe van Bronkhorst schreef een kort toneelstukje waarin Ruben Brekelmans en Dilan Yesilgöz uiteenzetten hoe ze armoede willen gaan oplossen. Lees meer

Dunne intellectuele belangstelling

Dunne intellectuele belangstelling

Michiel Cox is vastbesloten om als docent aan zijn mbo-studenten meer dan alleen praktische kunde over te dragen. Hoewel studenten zijn lessen mild spottend een ‘zitvak’ noemen, merkt Cox dat bij sommigen intellectuele nieuwsgierigheid opbloeit, ondanks de lage verwachtingen van de buitenwereld. Lees meer

How can I make this about me? 1

How can I make this about me?

Marthe van Bronkhorst staat stil bij een jaar genocide en pleit ervoor om het meer over onszelf te laten gaan: 'Die dode Palestijnen hadden jouw kinderen kunnen zijn.' Lees meer

De inspraakavond

De inspraakavond

Om een progressief geluid te laten horen gaat Michiel Cox naar een inspraakavond over windmolens. Maar tijdens de bijeenkomst begint hij te twijfelen. Is dit inspraak? Lees meer

Dit kabinet is ziek - het heeft een ontstellend gebrek aan verbeelding

Dit kabinet is ziek: het heeft een ontstellend gebrek aan verbeelding

Marthe van Bronkhorst stelt dat het kabinet likkebaardend zou moeten trappelen om vernieuwende ideeën te presenteren, maar komt van een koude kermis thuis. Lees meer

De man die geen vragen stelt

De man die geen vragen stelt

Aisha's single, hetero vriendinnen worden op dates overspoeld door dominante sales pitches. Stel een vraag, lieve man, stel een vraag! Lees meer

Levensweg

Levensweg

Als Aisha een trouwerij op een Limburgse boerderij bezoekt, mijmert ze ineens over haar eigen bruiloft. Ach, trouwen is niks voor haar. Toch? Lees meer

Marktplaatsgekkies

Marktplaatsgekkies

Marthe van Bronkhorst besluit de relatiemarkt opnieuw te betreden en vraagt zich af: ben ik een koopje, of een langetermijn-investering? Lees meer

:Dit is Europa: een half-ontspoorde trein

Dit is Europa: een half-ontspoorde trein

Marthe van Bronkhorst bekijkt Europa als een treinreis en stemmen voor de Europese Parlementsverkiezingen als het zijn van de conducteur op die rammelende trein. Lees meer

Ik wil het woord tokkie nooit meer horen

Ik wil het woord tokkie nooit meer horen

"Ofwel we noemen mij voortaan een tokkie, en ik zal de titel met trots dragen. Of we stoppen met het gebruik van het woord tokkie en laten het weer alleen een familienaam zijn." In deze gastcolumn geeft Anne Schepers een ijzersterk pleidooi tegen het negatieve gebruik van het woord 'tokkie'. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer