Asset 14

Alle dieren die ik dood heb zien gaan

Nummer 1 was konijn Wittie, halverwege de jaren tachtig. Máánden had ik gezeurd om een ratje, maar vergeefs. Net zo vergeefs als mijn pleidooi voor een Atari, die ik misschien nog wel liever wilde. Afijn. Ik mocht wel met een vriendinnetje mee op boerderijvakantie. Daar waren net konijntjes geboren en waarom zou ik niet tegen haar ouders liegen dat ik er absoluut één mee naar huis mocht nemen, als kameraad voor mijn Wittie?
Dat zou ik bekopen: het jong bleek een mannetje, en ook nog eens van het type Vlaamse Reus. Daar was kleine Wittie fysiek niet tegen opgewassen: uitgescheurd en doodgebloed lag ze op een ochtend met haar reusachtige (ook dode) jongen in de ren.

Niet veel later was er basisschoolkamp, op een boerderij in Groet. Het rook er naar houtvuur en poep, het regende hele dagen en in de schuur stond een kruiwagen met een doek erover waar we, zo werd ons direct bij aankomst op het hart gedrukt, vanaf moesten blijven. Zo gauw we de kans kregen werd natuurlijk dat doek weggetrokken. Nummer 2: een doodgeboren kalf dat in tweeën was gezaagd om zijn moeder te redden. Werkelijk keurig recht doormidden, in een roestige kruiwagen.

Nummer 3 waren er twee: een vriendje had mijn vissen de gehele pot droogvoer gevoerd. Buik omhoog dreven ze tussen een half pond roodgeel, kartonachtig drap. Behoedzaam lepelde ik ze daaruit. Groef vissengraven in de tuin, bloemetjes rondom. De vissenlijkjes had ik op de spoorbiels naast me neergelegd en toen ik steun zocht om overeind te komen voor de teraardebestelling, was dat precies daar. Een peuterhand, twee volgevreten vissen en een spoorbiels. Het had iets moois, ik weet het nog precies. Goudvissen zijn wit van binnen.

Nummer 4 was Popov. Nadat het vermagerde katje drie dagen mekkerend in de berm had gezeten, namen wij hem maar in huis. Al gauw werd hij een gezellige, dikke poef, maar op een dag was hij weg. Na dagen zoeken belde de vermiste-dierenlijn. Ik greep het meeluisterapparaat van de telefoon (nog steeds jaren tachtig, inderdaad) toen ik mijn moeder hoorde zeggen dat hij, ja, klopt, snik, drie zwarte pootjes en één witte had en gooide het toestel er gauw weer op toen ze vertelden dat Popov dan in twee helften bij hen in de vrieskist lag. De ene helft nog redelijk herkenbaar hoor, konden we even langskomen ter bevestiging? Hij was op de provinciale weg gevonden, waar ik uiteindelijk wekenlang gepost heb tot de vlek in de vorm van zijn lijfje niet meer zichtbaar was op het asfalt.

Foto: Lieke Romeijn.

Nummer 5 waren er weer twee. Mijn buurmeisje Sylvia had wandelende takken waar ik weleens naar mocht komen kijken. Op een dag belde ze aan en dat was opmerkelijk, want zulke goede vriendinnen waren we niet.
"Wil je afscheid komen nemen van Aksel en Taksel?" vroeg ze.
Ik haalde mijn schouders op en liep met haar mee. Op het trottoir stond het terrarium dat ze, voordat ik ook maar iets kon zeggen, omkeerde, de stengels op de stoep kwakte en er bovenop sprong. Ze bleef stampen tot er slechts een lichtgroene vlek op de tegels lag. Vrienden zijn we nooit geworden.

Geertje! Ik weet niet meer waarom ik de cavia in godsnaam Geertje had genoemd, maar nog wel dat hij een prachtige rode vacht had, een vacht vol schurft weliswaar. Dat moest je insmeren met teer, zei de dierenarts. Dus ik kwastte hem braaf vol zwarte pek en de korsten werden inderdaad minder. Zijn pelsje werd weer glad maar op een dag trof ik hem, de rigor mortis vergevorderd, met zijn klauwen en tandjes strak rond de tralies van zijn kooi aan. Met zwaar geweld moest het verstijfde beest worden losgepeuterd. Nummer 6, en counting.

Door deze trauma's een beetje uit te buiten kreeg ik dan toch een ratje. De Atari niet, maar wat was ik wijs met het beestje dat in de mouw van mijn trui overal mee naartoe ging! Hij liet gele pisvlekjes achter in mijn schoolschriften (die ik dan weer met blauwe pen omrandde) en knaagde mijn dekbedden aan gort maar ik vond hem, Puntje, met de dag liever. Die liefde heeft precies zevenhonderdtwintig dagen kunnen groeien, want labratjes zoals Puntje krijgen standaard na twee jaar een enorm kankergezwel.
Toevallig was mijn opa net overleden, waardoor wij een fikse voorraad morfine in huis hadden – uit voorzorg maar bij oma weggehaald. Puntjes gezwel was haast even groot als de rest van zijn lijf, zodat hij overhellend liep, maar zijn dood (een uur na het toedienen van twee volledige morfinepillen, fijngestampt in een Gouds kaasje) moet fenomenaal zijn geweest.

Je zou zeggen dat het bij 7 wel genoeg zou zijn, maar dit gaat door. Eindeloos. Dankzij deze jeugdtrauma's heb ik inmiddels een antenne ontwikkeld die me tijdig waarschuwt voor nabij en vooral gruwelijk dierenleed. Maar door mijn morbide trekken werkt deze juist averechts; in plaats van weg te kijken móét ik kijken. Ik zie alles. Slachthuisfilms, kadavers langs boerenlandweggetjes, schuimbekkende myxomatosekonijntjes in het park. Ik heb zelfs — als verwerkingsmechanisme? — een tijdlang foto's gemaakt van alle roadkill die ik tegenkwam.

Onlangs, tijdens het witten van een houten muur, heb ik nog panisch gezocht naar de minst gruwelijke manier om de langpootmuggen, die met hun dunne trilpoten in de opdrogende verf terecht waren gekomen, te bevrijden. De ontpootte mug die ik na de eerste poging tussen mijn vingers had kon zo in een Roald Dahl-verhaal voor volwassenen; een donkergrijs bolletje met gigantische vleugels die hij nooit meer in de lucht zou krijgen, topzwaar.
Het werd een verse, dikke lik verf voor de overige vastgekleefde beesten. Heel snel en met mijn ogen dicht. Ik zeg nog altijd even sorry tegen de bobbeltjes in het wit, de nummers 218 tot en met 221.

Laura is dichter. Haar debuut Bodemdrang verschijnt binnenkort bij uitgeverij Podium. Haar column zal tweewekelijks verschijnen. Fotografe Lieke Romeijn verzorgt het beeld.

Mail

Laura van der Haar is archeoloog en schrijver.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

:Oproep: Hard//hoofd Biechtlijn

Oproep: bel de Hard//hoofd Biechtlijn

Op zoek naar een luisterend oor? Bel de Hard//hoofd Biechtlijn op 06 16 85 74 57 en word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier om de collectieve audiobiecht te beluisteren. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine! 1

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Welk verlangen kenmerkt jouw leven en waar snak jij naar? Stuur voor 14 februari 2025 je pitch in en voed ons met jouw ideeën over (beeld)verhalen, essays, poëzie en kunstkritiek voor het magazine ‘Honger’. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Illustreer jij de volgende cover van het Hard//hoofd Magazine?

Voor ‘Honger’, het najaarsnummer van 2025 van Hard//hoofd, zijn we op zoek naar illustrator die de cover van ons magazine wil maken. Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

De Groep

De Groep

'Ik ben Jane en Kevin is een lul die te veel ruimte inneemt.' Amal Akbour schreef een verhaal over Jane, een narcistische jonge vrouw die voor het eerst deelneemt aan groepstherapie. Dit is een voorpublicatie van het verhaal dat Amal schreef als onderdeel van het Veerhuis Talentenprogramma. Lees meer

Gebeden van keramiek - Nieuw werk voor kunstverzamelaars! 1

Gebeden van keramiek - Nieuw werk voor kunstverzamelaars!

Als dank voor hun steun, ontvangen onze ruim 1.700 kunstverzamelaars in januari een prachtig werk van beeldend kunstenaar Dakota Magdalena Mokhammad. Om welk werk het precies gaat blijft een verrassing, maar in gesprek met onze chef Kunst Jorne Vriens licht Dakota een tipje van de sluier op. Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Terug naar het moezeum

Terug naar het moezeum

Culturele ruimte ‘moezeum’ is een relatieve nieuwkomer in het culturele landschap. Laura Korvinus en Jorne Vriens bezoeken de eerste tentoonstelling By the Way'. Waar er bij veel hedendaagse kunstinstellingen behoefte is om zich te engageren met maatschappelijke kwesties, maar het te vaak blijft bij goede bedoelingen, vinden ze in moezeum een voorbeeld van hoe het óók kan. Lees meer

Zwervende organen en feminiene furie

Zwervende organen en feminiene furie

Hysterie was vroeger een diagnose voor seksueel gefrustreerde vrouwen, in deze column pakt Lieke van de Belt het woord terug. Lees meer

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Michiel Cox’ broer wil als vrijwilliger het leger dienen. Hoe kan Michiel zijn begrip daarvoor rijmen met de idealistische opvoeding van zijn ouders? Lees meer

Het kattenvrouwtje dat de boom in sprong

Lieke van den Belt mijmert over verlegenheid en Minoes. Waarom bestaan er toch zo veel vooroordelen over kattenvrouwtjes? En zal ze zelf veilig vanuit de boom toekijken, of springt ze er uit? Lees meer

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

Marthe van Bronkhorst dacht dat het met conservatieve haat en machocultuur wel meeviel in Nederland, maar na anderhalve maand online haat en doodverwensingen, weet ze beter. Lees meer

Auto Draft

Rooilijnen

Rik Sprenkels schrijft (als dichter en medewerker bij het Kadaster) over de beleidsregels achter de openbare ruimte: voor de gewone sterveling zijn ze onzichtbaar, terwijl ze wel veel invloed hebben op hoe hun wereld werkt en eruitziet. Lees meer

Word vóór 1 februari trouwe lezer en ontvang Hard//hoofd magazine ‘Ssst’ in maart!

Hard//hoofd verschijnt weer op papier! In ‘Ssst’ verkennen we de (zelf)opgelegde stilte. Fluister je met ons mee? Word vóór 1 februari trouwe lezer voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart 120 pagina’s over de kracht, het geweld en de kwetsbaarheid van stilte op de mat. Veel leesplezier!

Word vóór 1 februari trouwe lezer