Asset 14

Ontsnappingstactieken

Alles vijf sterren: Amstelveen, een kroeg en klassieke muziek 1

Wat moet je echt doen, lezen, beluisteren of zien? Om je te helpen geven leden van de Hard//hoofd-redactie iedere week antwoord op één simpele vraag: 'wat maakt je blij?'. De bijdragen van deze week werden speciaal geschreven voor 'Hard//gaan: een escapistische avond in BAUT' op woensdag 17 oktober 2018.

 

Lopen: doe zoals Walter Benjamin deed
✩✩✩✩✩
Daan Steinebach

'Er is geen ontkomen aan. Racisme, faKscisme, feminisme, kapitalisme, voor alles ook een anti en dan daar weer tegenstanders voor die naar de regels van de call out-culture zich vooral druk maken over iedereen die niet precíés zegt wat die uitbeller zelf heeft bedacht. Iedereen een mening, een column en een Twitteraccount, trollenleger optioneel. Met veel bombarie vertrekken niet. Je laten hinderen door de werkelijkheid weer wel, maar sterk af te raden want als je erover begint denkt de rest van het internet dat ze water zien branden.

Ik heb er iets op gevonden: lopen. Of beter gezegd: de nobele kunst der flanerie. Je hebt er niks voor nodig, een jas, schoenen en een stad. Amsterdam voldoet al. Daar liep Walter Benjamin, filosoof, profeet, wandelaar. Hij zei dat je de stad moet ervaren, niet zomaar beleven: afstand nemen, jezelf verliezen, je oordeel uitstellen en kijken. Het is de kunst in het volle zicht te ontsnappen, niet van de werkelijkheid maar van jezelf: zie daar de wereld. Zomaar, ergens in Oost of juist in West, of midden op de Amsterdamse Wallen. Escapisme? Alleen van zij die het allemaal zo goed weten.'

Alles vijf sterren: Ontsnappingstactieken 2

Stille kroeg: momentje voor jezelf
✩✩✩✩✩
Jozien Wijkhuijs

'Escapisme ligt al sinds het mensenheugenis onderin een glas in een bruin café, dat behoeft geen verdere uitleg. Maar wat als je alcoholisme niet de oplossing vindt en die verslaving daarnaast ook te duur is? Dan geef je, zoals ik, gewoon je kroegbaantje nooit op. Ik werk iedere zondagavond in het oudste café van Nijmegen, waar al sinds 1542 wordt vergeten. Dat is niet ideaal als je ook als freelancer werkt en nee, het is niet altijd te combineren. Maar op het moment dat je de deur op slot draait achter de laatste gast, de muziek wat harder zet en een biertje voor jezelf inschenkt, is al het andere heel ver weg. Er is niets mooiers dan een lege kroeg, waar de barkrukken op tafel staan, de koelkasten brommen en gesprekken nog nazoemen, maar niet meer hoorbaar zijn. Regelmatig gun ik mezelf vijf minuten om gewoon op de bar te leunen en in het niets te staren, iets wat me in het geweld van alledag nooit lukt. De wetenschap dat verder iedereen slaapt en niemand iets van je wil, is voor mij het meest rustgevende gevoel in de wereld. Als er dan ook nog mensen aankloppen en vragend naar binnen wijzen, kun je je schouders ophalen en je hoofd schudden. Vanavond niet meer, jongens. Morgen weer. '

Alles vijf sterren: Ontsnappingstactieken 3

Platonisch logeren: ver van huis voor even
✩✩✩✩✩
Lotte Akkerman

'Van tijd tot tijd word ik thuis overvallen door mijn eigen leven. In de koelkast liggen champignons die gegeten moeten worden, een berg kleding naast mijn kast vraagt om reparatie en stapels boeken lijken te schreeuwen om gelezen te worden. Op zo’n moment snak ik naar het stilzetten van de tijd. En omdat ik weet dat dat geen optie is, stap ik voor één nacht uit mijn leven en ga ik bij iemand logeren.

Ik heb een aantal favoriete adresjes waar ik in dit geval terecht kan. Ik verschijn daar in de loop van de avond, en het prettige is dat het hier geen sociale of seksuele activiteit betreft. Verre daarvan, het is platonisch logeren. Na een kopje thee poetsen we onze tanden; mijn tandenborstel is het enige dat ik heb meegenomen. In een geleende pyjama kruip ik vervolgens in andermans bed. We praten nog wat en dan val ik ver van huis in slaap, zonder champignons, kleren of boeken die om mijn aandacht vragen.

De volgende ochtend gebruik ik een douche en een wc waarvan de schoonmaakverantwoordelijkheid niet bij mij ligt. Ik pak een appel uit een fruitschaal zonder dat ik hoef na te denken over de boodschappen die ik later vandaag moet doen. Met frisse moed stap ik op de fiets. De route naar mijn werk is anders dan normaal en met mijn tandenborstel in mijn tas onderweg naar een nieuwe dag voel ik me vrij. Thuis voelt nog steeds ver weg, maar ik weet dat ik er vanavond weer ben en dat is oké.'

Alles vijf sterren: Ontsnappingstactieken 5

De Roelvinkjes: ondergedompeld in andermans zorgen
✩✩✩✩✩
Else Boer

'Escapisme betekent in de meeste gevallen dat je ontsnapt aan je dagelijkse zorgen. De huur, de boodschappen, de dichtstbijzijnde deadline: je laat de boel de boel en vlucht in een leven dat niet het jouwe is. Het liefst is dat leven grandioos, meeslepend en luxe.

Maar wat als je leven nou al barst van de luxe? Dan kan je, zoals de Roelvinkjes, ontsnappen door een maand op bijstandsniveau te leven. De familie Roelvink ontvlucht de P.C. Hooftstraat en belandt in Amsterdam-Noord. Dat biedt ook voor de kijker een prettige ontsnappingsmogelijkheid. Het is namelijk een feest om Dries Roelvink in de Action te zien staan, terwijl hij zich vertwijfeld afvraagt: ‘Wat is dit nou toch allemaal?’ Of om te kijken naar Donny en Dave, die met veel gevloek een stapelbed van de kringloop in elkaar schroeven.

De problemen van de familie zijn behoorlijk alledaags – een douche die niet werkt, een lattenbodem die doorzakt, een kapotte vaatwasser. En misschien is dat de aantrekkingskracht: ontsnappen aan je eigen zorgen door in die van een ander te duiken. Zodat je daarna je eigen leven weer in kan stappen en denkt: ik ben vanmorgen tenminste niet door mijn bed gezakt.'

Alles vijf sterren: Ontsnappingstactieken 4

Bailando: op zoek naar latin klassiekers
✩✩✩✩✩
Ruby Sanders

'Terwijl ik op mijn balkon schaamteloos geniet van de oktoberzon, hoor ik mijn Braziliaanse overbuurman vanuit de keuken kéihard meezingen met wat klinkt als het best of-album van Evanescence. De ene na de andere hit komt voorbij en zijn stem schalt ongegeneerd over de verlaten tuinen tussen onze huizen. Dit is zijn ontsnappingsmoment, denk ik. Hij ontsnapt aan mijn vooroordeel, dat Braziliaanse mannen geen Evanescence zouden luisteren. Aan het burgerbestaan, dat mensen gebiedt om op dinsdagochtend op kantoor te zitten in plaats van zingend in de keuken te staan. Hij ontsnapt aan de muziek van nu (het kan geen toeval zijn dat Evanescence komt van het Latijnse evanescere dat ‘vervagen’ of ‘verdwijnen’ betekent), en misschien wel aan de dramatische verkiezingen in zijn thuisland een paar dagen eerder, waarbij een extreemrechtse ex-militair als winnaar uit de eerste ronde kwam.

Even daarvoor had ik zo mijn eigen behoefte aan ontsnapping. Ontsnapping aan verplichtingen, drukte. Hoe langer mijn to do-lijst, hoe meer de zinloze verlokkingen van het internet mij aantrekken. Wat ik dan vooral niet kan weerstaan zijn YouTube-video’s van latin klassiekers en mensen die daarop dansen. Je hoeft maar het woord ‘bailando’ in te typen gevolgd door een willekeurige latino muziekstroming en de dansende tienermeisjes en stelletjes stralen je tegemoet vanuit hun Colombiaanse, Cubaanse of Argentijnse woonkamer. Hoe langer ik me laat meevoeren op de algoritmes van YouTube, hoe dieper ik terechtkom in deze wereld vol verborgen schatten. Uiteindelijk stopt mijn escapisme bij de grootste schat van dat moment. Die kijk ik dan zo vijf of tien keer achter elkaar. Die ochtend was dat deze video, en ik raad je aan om ‘m – juist als je er écht geen tijd voor hebt – te bekijken, van begin tot eind.'

Alles vijf sterren: ontsnappingstactieken

Beeld:
Gustave Caillebotte, Rue de Paris, temps de pluie (1877), via Wikimedia Commons; Zain Ali via Pexels; Lotte Akkerman via Tumblr; stills van YouTube 1 & 2.

Mail

Redactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Witte tranen

Witte tranen

Vaak kan geconfronteerd worden met een racistische misstap veel losmaken in witte vrouwen. Waar komt dat door? Fleur den Boer onderzocht het perfectionisme van witte vrouwen en hoe zogeheten 'witte tranen' racisme in de hand werken. Lees meer

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Wat hebben stieren en vrouwen gemeen? In dit essay ziet Barbara Haenen tijdens het bezoeken van een stierengevecht gelijkenissen met haar eigen ervaringen. Lees meer

Links, wees niet zo bang om hypocriet te zijn 1

Links, wees niet zo bang om hypocriet te zijn

Marthe van Bronkhorst bekijkt hypocrisie als spectrum: hoe hypocriet ben jij op een schaal van Frans Bauer tot Johan Derksen? Lees meer

Bijsturen 1

Bijsturen

In dit essay legt Belle de Rode de vinger op de zere plek. Ze beschrijft hoe zij de rol van bijsturende kapitein op zich moet nemen omwille van haar zieke vader, terwijl ze juist afscheid had willen nemen van de kritische kapitein die in haar huisde. Lees meer

In je eentje achterblijven

In je eentje achterblijven

Als vriendin K. op een date gaat, denkt Eva van den Boogaard na over hun onuitgesproken pact. Zo lang ze beiden ongelukkig in de liefde zijn, hebben ze elkaar. Maar wat als er iemand dat pact uitstapt? Lees meer

Gelukkig zien jonge mensen het verband tussen toen en nu

Durf te leren van het verleden

Op Dag 150 van de wrede vergeldingsactie van Israël is een eind van de ‘slachting’ van Palestijnen nog niet in zicht. Schrijver Marte Hoogenboom vestigt haar hoop op activisten en journalisten die het verband tussen ‘toen’ en ‘nu’ durven zien. Lees meer

Fatma Shanan: de lichtelijke melancholie van het zomerse alleen zijn 1

Fatma Shanan | De lichtelijke melancholie van het zomerse alleen zijn

Een oase van rust midden in Berlijn. De kleine geschilderde landschappen en zelfportretten in de natuur van Fatma Shanan (1986, Israël) komen goed tot hun recht in de expositieruimte van Dittriech en Schlechtriem. De tentoonstelling ‘The Inn River’ bestaat uit een bescheiden aantal van negen schilderijen. Aucke Paulusma laat zien dat een aandachtige observatie loont, maar dat de schilderijen laten niet per se een vrolijke indruk achterlaten. Lees meer

Reden tot paniek

Reden tot paniek

In dit droomachtige en persoonlijke essay blikt Wouter Degreve terug op zijn jeugd, en hij onderzoekt de effecten daarvan op het heden. Want 'de kracht van de plek waar je bent opgegroeid mag je nooit onderschatten.' Lees meer

Geld lenen

Geld lenen

‘Het spijt me,’ zeg ik. ‘Voor dit alles.’ Ik gebaar om me heen. ‘Voor Nederland.’ In deze column van Anne Schepers ontmoeten twee vrouwen, die uitkijken naar hun avond in een wijnbar, een man die een treinkaartje naar Ter Apel bij elkaar probeert te sprokkelen. Lees meer

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Tom Kniesmeijer leerde dansen op de remixes van discopionier Tom Moulton. Nu zijn eerste kennismaking met de muziek van deze sterproducent bijna vijftig jaar geleden is, blikt hij terug en komt hij tot een inzicht over onze tijd. Lees meer

Kür op muziek

Kür op muziek

”Onlangs las ik over wezentjes die alleen bestaan in de droom van een slapende vrouw.” Nelson Morus schreef een kort verhaal over geforceerde gezelligheid, chatbotgesprekken over lievelingsgerechten, hectiek en de alledaagse sleur. Lees meer

Als je wordt uitgenodigd voor een euthanasiefeest, dan ga je

Als je wordt uitgenodigd voor een euthanasiefeest, dan ga je

'Als je je psycholoog écht een brevet van onkunde wil geven, moet je haar uitnodigen voor je euthanasiefeest.' Lees meer

Neoliberaal Lang Covid 2

Neoliberaal Lang Covid

Voor ons 'Aaah'-magazine, schreef Harriët Bergman een essay over hoe long covid-patiënten vallen tussen pech en onrecht. "Er is iets grondig mis met hoe we in Nederland omgaan met mensen met een beperking en chronisch zieke mensen." Lees meer

Zo het begon 1

Zo het begon

Nele Peeters schreef een ontroerend verhaal, vol treffende zinnen en beelden. Het is dromerig verhaal, over eenzaamheid, hoop, zorgzaamheid en zwaarte. Lees meer

Ik ook op jou

Ik ook op jou

Op een avond zegt iemand tegen Eva dat hij verliefd op haar is. Terwijl hij wacht op een antwoord, denkt Eva na over wat verliefd zijn eigenlijk is. Lees meer

 1

Het model

De hoofdpersoon in dit verhaal van Feico Sobel poseert op een doordeweekse avond naakt voor een schilderklasje in Spijkenisse. De sessie ontaardt in een bizarre erotische nachtmerrie waarin onze verteller zich totaal verliest. Lees meer

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

In dit persoonlijke essay reflecteert Tom Kniesmeijer op queer activisme en literatuur, oftewel: de reden dat we strijden en schrijven. Lees meer

:Oproep: nieuwe Chef Illustratie en Beeldredacteur online

Oproep: nieuwe Chef Illustratie en Beeldredacteur online

Hard//hoofd zoekt twee getalenteerde, assertieve, breed onderlegde beelddenker (x/v/m) die de beeldredactie willen komen versterken! Lees meer

Herhaalrecept

Herhaalrecept

Op een ochtend wordt Aisha Mansaray wakker in een parelmoeren bubbel. Ze onderzoekt hoe ze met haar depressie op de randen van de realiteit kan leven, zonder de grip erop te verliezen. ‘Mijn aandoening was een zuigend ding geweest dat zich om mij heen had gewikkeld, lelijk, en meer levend dan ik.’ Lees meer

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Zelfs 150 jaar na de afschaffing van de slavernij, zijn de gevolgen daarvan nog steeds voelbaar. Veel Nederlanders zien helaas niet in hoe de koloniale geschiedenis het heden heeft vormgegeven. Pas als je de bloedrode draad door de Nederlandse geschiedenis begrijpt, kun je de huidige ontwikkelingen echt begrijpen stelt Jazz Komproe. ‘Een onzichtbare wond laat zich immers moeilijk genezen.’ Lees meer

Word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Meld je aan als abonnee voor slechts €2,50 per maand en ontvang ons papieren magazine twee keer per jaar in de bus. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer